GUTHRIE SCRIMGEOUR,22.10.2023 Jacobin
Ο Charles Littlejohn, πρώην εργολάβος της IRS, διέρρευσε τις φορολογικές δηλώσεις των πλουσίων για να δείξει στο κοινό πώς οι υπερ-πλούσιοι παίζουν με τον φορολογικό μας κώδικα. Τώρα αντιμετωπίζει πιθανή ποινή φυλάκισης. Έπιασαν τον λάθος εγκληματία.
Τον Ιούνιο του 2021, το ερευνητικό πρακτορείο ProPublica άρχισε να δημοσιεύει “The Secret IRS Files“, μια σειρά άρθρων που αναλύουν μια διαρρεύσασα κρύπτη με τα φορολογικά έγγραφα των πλουσιότερων Αμερικανών.
Η σειρά ήταν συγκλονιστική. Κατά τη διάρκεια ενός και πλέον έτους, παρουσίασε λεπτομερώς τις μεθόδους με τις οποίες οι υπερπλούσιοι – με τις στρατιές των λογιστών, των δικηγόρων και των φιλικών τους πολιτικών – παραποιούν τον φορολογικό κώδικα προς όφελός τους. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως αποκάλυψαν τα έγγραφα, οι δισεκατομμυριούχοι πληρώνουν χαμηλότερο πραγματικό φορολογικό συντελεστή από ό,τι οι εργαζόμενοί τους ή δεν πληρώνουν καθόλου φόρους.
Σε μια λειτουργούσα δημοκρατία, αυτές οι αποκαλύψεις θα προκαλούσαν ουσιαστικές αλλαγές στον φορολογικό κώδικα και ο υπεύθυνος για τις διαρροές θα επαιρόταν ως ήρωας που προειδοποίησε το κοινό για τη μαζική κυβερνητική δυσλειτουργία. Αντ’ αυτού, το Υπουργείο Δικαιοσύνης του προέδρου Τζο Μπάιντεν, που κακοποιείται από Ρεπουμπλικάνους του Κογκρέσου, επέλεξε να ασκήσει δίωξη κατά του πληροφοριοδότη.
Μετά την απαγγελία κατηγοριών τον περασμένο μήνα, ο πρώην εργολάβος της Υπηρεσίας Εσωτερικών Εσόδων (IRS) Charles Littlejohn δήλωσε ένοχος ενώπιον ομοσπονδιακού δικαστηρίου αυτή την Πέμπτη για την αποκάλυψη φορολογικών πληροφοριών σε δύο ειδησεογραφικά πρακτορεία χωρίς άδεια. Αν και τα καταστήματα δεν κατονομάζονται, το κατηγορητήριο φαίνεται να καθιστά τον Littlejohn υπεύθυνο για τη διαρροή της ProPublica και μια ξεχωριστή διαρροή των φορολογικών δηλώσεων του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στους New York Times το 2020. Τα δικαστικά έγγραφα δείχνουν ότι είναι πιθανό να αντιμετωπίσει φυλάκιση μεταξύ οκτώ και δεκατεσσάρων μηνών, αν και η ποινή του θα μπορούσε να διαρκέσει έως και πέντε χρόνια.
Η απόφαση να ασκηθεί δίωξη κατά του διαρρέοντος, ενώ το κόσκινο του φορολογικού μας κώδικα παραμένει ανεπίλυτο, είναι ντροπιαστική και αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνησή μας συνεχίζει να δίνει προτεραιότητα στις ανάγκες των πλουσίων έναντι εκείνων του κοινού.
Πόλεμος κατά των πληροφοριοδοτών
Η δίωξη του Littlejohn είναι ντροπιαστική, αλλά δεν αποτελεί έκπληξη. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η κυβέρνηση των ΗΠΑ διεξάγει διακομματικό πόλεμο κατά των πληροφοριοδοτών.
Για τις διαρροές εθνικής ασφάλειας, έχει γίνει κοινός τόπος η δίωξη των πληροφοριοδοτών βάσει του νόμου περί κατασκοπείας, ενός νόμου της εποχής του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που είχε ως στόχο να στοχεύει τους κατασκόπους που παρέχουν πληροφορίες σε ξένες κυβερνήσεις. Ο Ντάνιελ Έλσμπεργκ και ο Άντονι Ρούσο, των οποίων η διαρροή των Pentagon Papers παρείχε μια ζωτικής σημασίας ματιά σε δεκαετίες αποτυχίας της πολιτικής στο Βιετνάμ, ήταν οι πρώτοι πληροφοριοδότες που διώχθηκαν βάσει του νόμου, αντιμετωπίζοντας το ενδεχόμενο ποινής φυλάκισης 115 ετών.
Οι διώξεις κατά των διαρροών αυξήθηκαν υπό το Υπουργείο Δικαιοσύνης του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, το οποίο – παρά το γεγονός ότι ανέλαβε την εξουσία υποσχόμενο να είναι η “πιο διαφανής” κυβέρνηση στην ιστορία – χρησιμοποίησε τον νόμο περί κατασκοπείας κατά των πληροφοριοδοτών περισσότερο από όλους τους προκατόχους του μαζί. Ο Τραμπ, που ποτέ δεν ήταν οπαδός του ελεύθερου Τύπου, κλιμάκωσε περαιτέρω, διώκοντας τους πληροφοριοδότες Reality Winner, Terry Albury, Daniel Hale και τον δημοσιογράφο Julian Assange. (Κατά ειρωνικό τρόπο, ο ίδιος ο Τραμπ διώκεται τώρα βάσει του νόμου περί κατασκοπείας για τον κακό χειρισμό απόρρητων εγγράφων).
Κατά την ακρόαση του Littlejohn για την απολογία του την Πέμπτη, η δικαστής του περιφερειακού δικαστηρίου των ΗΠΑ Ana Reyes επέπληξε τις ενέργειες του κατηγορουμένου. “Αν υπάρχει κάποιος εκεί έξω που σας λέει ότι είναι αποδεκτό επειδή ο σκοπός αγιάζει τα μέσα και πιστεύει ότι ο σκοπός είναι κατάλληλος, κάνει λάθος”, είπε στο δικαστήριο.
Παρόλο που ο Littlejohn δεν διώκεται βάσει του νόμου περί κατασκοπείας, η δήλωση Reyes απηχεί τη λογική που χρησιμοποιείται σε υποθέσεις του νόμου περί κατασκοπείας. Κατά τη διάρκεια της δίκης του Ellsberg, του απαγορεύτηκε να χρησιμοποιήσει σαν υπεράσπιση το ότι διέρρευσε τα Pentagon Papers για το δημόσιο συμφέρον. Στα μάτια του δικαστηρίου, το επιχείρημα ήταν άσχετο – ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα.
Είναι η ίδια λογική που αναγκάζει σήμερα τους πληροφοριοδότες να καταλήγουν σε συμφωνίες ομολογίας σε υποθέσεις του νόμου περί κατασκοπείας, αντί να παρουσιάσουν την υπόθεσή τους σε δίκη. Η Τσέλσι Μάνινγκ, οι διαρροές της οποίας αποκάλυψαν τη σκοτεινή πραγματικότητα της βίας των ΗΠΑ κατά των αμάχων κατά τη διάρκεια των πολέμων στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, αναγκάστηκε να δηλώσει ένοχη για κατηγορίες που αφορούσαν τον νόμο περί κατασκοπείας. Τελικά πέρασε περισσότερα από επτά χρόνια στη φυλακή χωρίς να έχει μια πραγματική ευκαιρία να προβεί σε υπεράσπιση. Ο Έντουαρντ Σνόουντεν, οι διαρροές του οποίου έδειξαν στο αμερικανικό κοινό ότι η κυβέρνησή του πραγματοποιούσε ένα ύπουλο και παράνομο πρόγραμμα παρακολούθησης, παραμένει εξόριστος στη Ρωσία. Ο Σνόουντεν έχει δηλώσει ότι, αν ήταν σε θέση να υποστηρίξει ότι οι διαρροές του ήταν προς το δημόσιο συμφέρον, θα επέστρεφε στις Ηνωμένες Πολιτείες και θα δικαζόταν. Όμως, στα μάτια του νόμου, ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα.
Πριν από το θάνατό του τον Ιούνιο, ο Ellsberg συνέχισε να υποστηρίζει ότι οι πληροφοριοδότες θα πρέπει να μπορούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους με το επιχείρημα ότι ενήργησαν προς το δημόσιο συμφέρον. “Χρειαζόμαστε περισσότερους πληροφοριοδότες, όχι λιγότερους”, είπε.
Φυσικά, υπάρχουν φορές που ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Οι ενέργειες πληροφοριοδοτών όπως ο Ellsberg, ο Snowden, ο Manning και ο Littlejohn δημιούργησαν ένα πιο ενημερωμένο αμερικανικό κοινό, ικανότερο να συμμετέχει στη δημοκρατική διαδικασία. Πολλές από αυτές τις διαρροές οδήγησαν σε θετικές αλλαγές πολιτικής. Και πολλές καταστροφικές πολιτικές θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί εάν περισσότεροι άνθρωποι είχαν αισθανθεί άνετα να αποκαλύψουν τα πάντα χωρίς το φόβο δρακόντειων ποινών φυλάκισης.
Ιδιωτικοί φόροι, δημόσιες συνέπειες
Δεν γνωρίζουμε τίποτα για τα κίνητρα του Charles Littlejohn. Δεν έχει κάνει καμία δημόσια δήλωση μετά την απαγγελία κατηγοριών και η δικηγόρος του Lisa Manning αρνήθηκε να σχολιάσει για το άρθρο αυτό. Λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο με τον οποίο τα καθεστωτικά μέσα μαζικής ενημέρωσης τσουγκρίσανε τον Snowden, τον Manning, τον Assange, ακόμα και τον Ellsberg, μετά τις διαρροές τους, είναι λογικό να θέλει να κρατήσει χαμηλό προφίλ. Ανεξάρτητα από τις προθέσεις του, είναι αδιαμφισβήτητο ότι οι διαρροές ήταν προς το δημόσιο συμφέρον.
Το “The Secret IRS Files” περιείχε πολλές εντυπωσιακές και τρομακτικές αποκαλύψεις – μεταξύ των οποίων ότι οι ιδιοκτήτες αλόγων του Kentucky Derby κατάφεραν να πάρουν συνολικά 600 εκατομμύρια δολάρια σε φοροαπαλλαγές για τις ιπποδρομίες τους, ότι η δισεκατομμυριούχος που είναι υπεύθυνη για την πιο μακροχρόνια πετρελαιοκηλίδα στην ιστορία χρησιμοποίησε τις αναγκαστικές προσπάθειες καθαρισμού της πετρελαιοκηλίδας για να μειώσει τον φορολογικό της λογαριασμό στο μηδέν, και ότι ένας εργαζόμενος στο γήπεδο των LA Clippers που έβγαζε 45.000 δολάρια το χρόνο πλήρωνε φόρους με υψηλότερο πραγματικό συντελεστή από τον ιδιοκτήτη της ομάδας Steve Ballmer, για να αναφέρουμε μερικά από αυτά.
Το πιο σημαντικό είναι ότι η σειρά αποκάλυψε τον τρόπο με τον οποίο το χρήμα λειτουργεί στο πολιτικό μας σύστημα. Φυσικά, δεν είναι μυστικό ότι τα χρήματα μπορούν να εξαγοράσουν πολιτικούς και ευνοϊκές πολιτικές, αλλά η διαρροή τράβηξε την κουρτίνα για να δείξει πώς οι πολιτικές δαπάνες μπορούν να οδηγήσουν σε άμεσα οικονομικά οφέλη για τους υπερπλούσιους. Αποκάλυψε πώς οι δισεκατομμυριούχοι μπορούν ουσιαστικά να χρησιμοποιούν τη δημοκρατία μας ως επενδυτικό όχημα – που μπορεί να είναι αρκετά επικερδές.
Πάρτε το δισεκατομμυριούχο Ken Griffin’s που έκανε καμπάνια ενάντια σε μια πρόταση ψηφοφορίας του 2022 που θα αύξανε τους φόρους κατά 3% για τους πλουσιότερους κατοίκους του Ιλινόις. Ο Griffin – ναι, αυτός που απεικονίζεται από τον Nick Offerman στην ταινία Dumb Money, ο οποίος μπορεί να συνωμότησε με την πλατφόρμα Robinhood για να ξεγελάσει τους επενδυτές του Reddit Gamestop – διέθεσε 54 εκατομμύρια δολάρια σε παραπλανητικές διαφημίσεις κατά της πρότασης. Οι προσπάθειες αυτές ήταν επιτυχείς και το μέτρο καταψηφίστηκε στην κάλπη. Τα έγγραφα που διέρρευσαν έδειξαν ότι ο Griffin μπορεί να εξοικονόμησε έως και 80 εκατομμύρια δολάρια σε ένα μόνο έτος ως αποτέλεσμα της διακοπής του φόρου, πράγμα που σημαίνει ότι σχεδόν αμέσως αναπλήρωσε την επένδυσή του με τόκο. (Ο Γκρίφιν έχει γίνει τώρα μια δύναμη που πιέζει για μια σκληρή απάντηση στη διαρροή, καταθέτοντας μήνυση κατά της IRS για το περιστατικό).
Ή πάρτε την περίπτωση του Ρεπουμπλικανού γερουσιαστή Ρον Τζόνσον, ο οποίος αρνήθηκε δραματικά να ψηφίσει το πακέτο φορολογικών περικοπών του Ντόναλντ Τραμπ το 2017, έως ότου το νομοσχέδιο προέβλεπε πρόσθετες ελαφρύνσεις για μια κατηγορία επιχειρήσεων που ονομάζονται “pass-through” εταιρείες, οι οποίες ονομάστηκαν έτσι επειδή τα κέρδη περνούν στους ιδιοκτήτες. Η άρνηση ήταν επιτυχής, και όταν το νομοσχέδιο πέρασε, περιελάμβανε μια ζουμερή φορολογική ελάφρυνση για αυτές τις επιχειρήσεις.
Μεταξύ των μεγαλύτερων ωφελημένων από τις αλλαγές στη φορολογία pass-through ήταν, όπως ήταν αναμενόμενο, ορισμένοι από τους κορυφαίους χρηματοδότες του Johnson. Ο Dick και η Liz Uihlein της pass-through εταιρείας Uline και η δισεκατομμυριούχος της στέγης Diane Hendricks συνεισέφεραν περίπου 20 εκατομμύρια δολάρια σε ομάδες που υποστήριξαν την εκστρατεία επανεκλογής του Johnson το 2016. Τα έγγραφα της IRS δείχνουν ότι οι αλλαγές για τις οποίες πίεσε ο Τζόνσον αναμένεται να αποφέρουν στο τρίο περισσότερα από μισό δισεκατομμύριο δολάρια κατά τη διάρκεια του προγράμματος.
Ενώ οι πληροφορίες που περιέχονται στις διαρροές του Littlejohn μπορεί να είναι λιγότερο σπλαχνικές από ορισμένες αποκαλύψεις στρατιωτικών πληροφοριοδοτών, αποκαλύπτουν μια ζημιά που δεν είναι λιγότερο σημαντική για το κοινό.
Οι προϋπολογισμοί είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος και οι φόροι που αποφεύγουν οι δισεκατομμυριούχοι πρέπει να αναπληρωθούν με περικοπές κοινωνικών υπηρεσιών ή με αύξηση των φόρων της εργατικής τάξης. Η ήττα της πρότασης του ψηφοδελτίου του Ιλινόις οδήγησε σε μέτρα λιτότητας, πλήττοντας τα ήδη προβληματικά δημόσια σχολεία. Σύμφωνα με το Κέντρο Προϋπολογισμού και Πολιτικών Προτεραιοτήτων (Center on Budget and Policy Priorities), η παραχώρηση της έκπτωσης των φόρων κοστίζει στην κυβέρνηση 50 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως – οφέλη που πηγαίνουν σε συντριπτικό βαθμό στους πλούσιους – ενώ δεν προσφέρει “κανένα διακριτό οικονομικό πλεονέκτημα”. Εν τω μεταξύ, το Κογκρέσο προσπαθεί να εξοικονομήσει δεκάρες, διώχνοντας ανθρώπους από τους καταλόγους κοινωνικής πρόνοιας.
Ορισμένοι υποστήριξαν ότι, με τη διαρροή των φορολογικών δηλώσεων, ο Littlejohn παραβίασε τα δικαιώματα ιδιωτικότητας των δισεκατομμυριούχων. Αλλά οι φορολογικές μηχανορραφίες των υπερπλουσίων έχουν δημόσιες συνέπειες και δεν υπάρχει κανένας νόμιμος λόγος να τις κρατάμε ιδιωτικές, πόσο μάλλον να φυλακίζουμε όσους τις αποκαλύπτουν.