Οικοσοσιαλισμός ή Εξαφάνιση: υπεράσπιση της ζωής, οικοδόμηση ελεύθερων εδαφών και των λαών και για τους λαούς

1 min read

28 Νοεμβρίου από την Collective

Ecosocialism or Extinction: defending life, building free territories, and Ecosocialism of the peoples and for the peoples

Συγκεντρωνόμαστε σε μια στιγμή μιας βαθιάς επίθεσης του κεφαλαίου ενάντια στη ζωή, στο πλαίσιο των δράσεων που οργανώνονται από τους λαούς μας σε απάντηση στην COP 30. Αυτή η συνάντηση μας επέτρεψε, για άλλη μια φορά, να επιβεβαιώσουμε ότι τόσο η άνοδος της ακροδεξιάς όσο και οι ψευδείς λύσεις που προσφέρουν οι κυβερνήσεις που αυτοαποκαλούνται προοδευτικές -αλλά δεν διστάζουν να ιδιωτικοποιήσουν τα κοινά αγαθά ή να διευκολύνουν την επιθετικότητα εναντίον λαών και ηγετών που αντιμετωπίζουν, μέρα με τη μέρα, τις συνέπειες της λογικής του κεφαλαίου για άπειρη ανάπτυξη στα εδάφη τους- μας ωθούν να αγωνιστούμε για έναν κόσμο στον οποίο τα συστήματα ζωής βρίσκονται στο επίκεντρο όλων των πολιτικών μας κατασκευών και να αποκηρύξουμε σθεναρά κάθε προσπάθεια εκφοβισμού.

Γίναμε μάρτυρες ενός παραδείγματος του τι συμβαίνει όταν, αντί να ενισχύουν τους αγώνες των λαών που υπερασπίζονται τα εδάφη τους με την ίδια τους τη ζωή, οι υπερασπιστές του «προοδευτικού νεοφιλελευθερισμού» θέτουν τους εαυτούς τους στην υπηρεσία του κεφαλαίου και του αρπακτικού εξορυκτισμού. Οι πολιτικές απειλές που υπέστη η ιθαγενής σύντροφος Auricelia Arapiun κατά την παρέμβασή της στο πάνελ μας που ανέλυε την τρέχουσα κατάσταση, εκθέτουν έναν τομέα που δρα εντός των κοινοτήτων για να σπείρει φόβο και κατακερματισμό. Ωστόσο, όπως εξέφρασε η Auricelia στην απάντησή της στην απειλή, ούτε θα φιμωθούμε ούτε θα επιδιώξουμε συμφιλίωση.

Όπως γνωρίζουμε, η επίθεση της ακροδεξιάς στα εδάφη μας εκδηλώνεται επίσης ως απόπειρες παραβίασης της κυριαρχίας μας, αναπαράγοντας τις ίδιες λογικές κυριαρχίας και υποταγής που υπήρχαν στο παρελθόν και επιμένουν στο παρόν. Αντιμέτωποι με αυτή την ιμπεριαλιστική επίθεση, εμείς, οι οικοσοσιαλιστές, καλούμε σε ένα ενιαίο μέτωπο για να αντισταθούμε και να αμυνθούμε.

Ο οικοσοσιαλισμός, ως εργαλείο για την οικοδόμηση ενός άλλου κόσμου, είναι ταυτόχρονα απαραίτητος και επείγων. Η επιταχυνόμενη καταστροφή των αναπαραγωγικών ικανοτήτων των οικοσυστημάτων, καθώς και η νεοαποικιακή και ιμπεριαλιστική φύση των λεγόμενων εναλλακτικών λύσεων που παρουσιάζονται από το ίδιο το σύστημα που δημιούργησε την τρέχουσα κλιματική κρίση, απειλούν τη συνέχειά μας ως είδος και μας οδηγούν σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή.

Δεδομένης αυτής της πρόκλησης, η μόνη δυνατή λύση είναι η συντονισμένη οργάνωση των αγώνων μας με στόχο την υπέρβαση του καπιταλιστικού συστήματος. Ο οργανωμένος αγώνας των λαών, η αντίστασή τους στα συστήματα κυριαρχίας και η πρόοδος που έχει σημειωθεί στην οικοδόμηση άλλων κόσμων βασισμένων στην αλληλεγγύη, τη συμπληρωματικότητα και την αμοιβαιότητα -σεβόμενοι τη γνώση και τις κοσμοθεωρίες διαφορετικών λαών και το νόμιμο δικαίωμά τους στην αυτοάμυνα και την αυτοδιάθεση- αποτελούν το βασικό θεμέλιο της στρατηγικής μας.

Κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών συζήτησης, εκπρόσωποι λαών που αγωνίζονται από διαφορετικές περιοχές της Άμπια Γιάλα [ένα ιθαγενές όνομα για την Αμερική, που σημαίνει «Ήπειρος της ζωής» —επιμ.] και από άλλες ηπείρους ύψωσαν τις φωνές τους για να καταγγείλουν ότι ο καπιταλιστικός και ιμπεριαλιστικός εξορυκτισμός οδηγεί στην περιβαλλοντική και ανθρώπινη καταστροφή σε πολλαπλές περιοχές. Είναι απαραίτητο να ενισχυθούν τα δίκτυα των λαών που αντιστέκονται για να αντιμετωπίσουν αυτήν την καταστροφή, ενισχύοντας παράλληλα τις πρακτικές που διατηρούν τη ζωή και τις οποίες έχουν αναπτύξει οι κοινότητες εδώ και γενιές – πρακτικές που τώρα απειλούνται από τη μόλυνση και από την οικειοποίηση νερού, γης και αέρα από πολυεθνικές εταιρείες και κυβερνήσεις.

Οι φωνές των αυτόχθονων λαών έπαιξαν κεντρικό ρόλο σε αυτή τη Συνάντηση, εντοπίζοντας ένα κοινό πλαίσιο αποικιοκρατίας, εισβολής, αποστέρησης, εξορυκτικού ρατσισμού και ψευδών λύσεων, συνοδευόμενο από μια πολιτική εξόντωσης και γενοκτονίας που όχι μόνο σκοτώνει αλλά και καθιστά αυτούς τους λαούς αόρατους, ποινικοποιώντας και διώκοντάς τους. Εδώ, αναγνωρίζουμε τη σχέση μεταξύ σώματος και εδάφους ως ένα ύφασμα στο οποίο εδράζεται η δομική βία, αλλά στο οποίο εδράζεται και ο αγώνας για τη ζωή. Αυτός ο αγώνας είναι εμφανής και εκφράζεται μέσω εναλλακτικών αντιστάσεων: της αξιολόγησης και της άρθρωσης γνώσεων και κοσμολογιών στις οποίες υπάρχουν η καταγωγή και η φύση, καθώς και της αυτοάμυνας, της αυτοδιάθεσης, της κοινοτικής ζωής και της σημασίας της ελπίδας και της ενότητας μεταξύ διαφορετικών εδαφών.

Αυτοί οι αγώνες για τη ζωή εκδηλώνονται επίσης μέσω των οικοφεμινισμών, οι οποίοι αναδεικνύουν τους αγώνες των γυναικών και των θηλυκοποιημένων σωμάτων σε όλη την Abya Yala, οι οποίες αντιμετωπίζουν τη βαθιά και ιστορική σχέση μεταξύ του καπιταλισμού και της βίας που ασκείται στη γη, τα εδάφη και τις γυναίκες.

Πίσω από τις διάφορες μορφές εξορυκτισμού βρίσκεται μια βία που εκφράζεται στη μόλυνση και την καταστροφή της γης, στη λεηλασία των κοινών μας αγαθών , στον κατακερματισμό των πολιτισμικών προοπτικών και στα θηλυκοποιημένα, φτωχοποιημένα και φυλετικοποιημένα σώματα χιλιάδων γυναικών στον Παγκόσμιο Νότο.

Αυτή η ανάλυση, εκτός από τον εντοπισμό του καπιταλισμού ως της δομικής πηγής κάθε εδαφικής βίας, προτείνει επίσης λύσεις ικανές να ξεπεράσουν αυτές τις αντιφάσεις – όπως η διαχείριση του νερού στην κοινότητα, η αυτονομία των τροφίμων, η αυτοδιοίκηση, η κοινοτική δικαιοσύνη και μια ανατρεπτική κατανόηση της φροντίδας. Αυτή η προσέγγιση υπονοεί μια δομική κριτική του νεοφιλελεύθερου λόγου περί φροντίδας, ο οποίος συνεχίζει να υποστηρίζει τη λογική του κεφαλαίου. Αντ’ αυτού, τοποθετούμαστε από την οπτική γωνία της συλλογικής και κοινοτικής φροντίδας, υπέρ ενός ριζικού μετασχηματισμού.

Ο οικοσυνδικαλιστικός αγώνας αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο του οικοσοσιαλιστικού αγώνα. Ο αγώνας για καλύτερες συνθήκες εργασίας, σε συνδυασμό με την επίγνωση ότι η εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και η στέρηση των κοινών μας αγαθών υπηρετούν το κεφάλαιο και ενισχύουν η μία την άλλη, δημιουργεί συνθήκες για κινητοποίηση και πρόοδο ενάντια στις δομικές αιτίες της καταπίεσης που αντιμετωπίζουμε στο καπιταλιστικό σύστημα. Υπό αυτή την έννοια, η απόρριψη της ρωγμάτωσης στην Κολομβία, τη Λατινική Αμερική, την Καραϊβική και τον κόσμο είναι ένα καθήκον που αναλαμβάνουμε υπεύθυνα, με στόχο τη συμβολή στην οικοδόμηση ελεύθερων εδαφών. Γνωρίζουμε ότι αυτό θα είναι δυνατό μόνο εάν τα συνδικάτα αρθρωθούν με κοινωνικά, λαϊκά, ιθαγενή και αγροτικά κινήματα σε κάθε χώρα, διατηρώντας την αυτονομία τους στην υπεράσπιση των εδαφών, της ζωής και της αναπαραγωγής της. Μέσω της διεθνιστικής αλληλεγγύης, δεσμευόμαστε να δημιουργήσουμε χώρους για να καταγγείλουμε τις παραβιάσεις των εργασιακών, ανθρωπίνων και φυσικών δικαιωμάτων.

Από αυτό που είμαστε, φωνάζουμε ομόφωνα: Ελεύθερη Παλαιστίνη, από το ποτάμι μέχρι τη θάλασσα· κατάπαυση του πυρός στη Γάζα· και καταδίκη του γενοκτονικού κράτους του Ισραήλ για τη σφαγή του παλαιστινιακού λαού. Μια κοινότητα που αντιστέκεται, που σπέρνει, που διατηρεί την πεποίθηση να επιβιώσει — και την οποία αγκαλιάζουμε μέσω της διεθνιστικής αλληλεγγύης, πολλαπλασιάζοντας παγκόσμιες δράσεις υποστήριξης όπως το BDS και ο Στολίσκος, παραδείγματα αντίστασης από τα κάτω που τώρα θεωρούνται απειλές από το Ισραήλ.

Επιπλέον, απαιτούμε από τις κυβερνήσεις της περιοχής να διακόψουν τις σχέσεις με το Ισραήλ, όπως στην περίπτωση των συμφωνιών με τη Mekorot, την εθνική εταιρεία ύδρευσης του Ισραήλ, η οποία έχει γίνει όργανο αποικιακής κυριαρχίας. Το νερό είναι κοινό αγαθό και στην Παλαιστίνη χρησιμοποιείται ως πολιτικό και οικονομικό όπλο: το Ισραήλ ελέγχει τις πηγές, εμποδίζει τους Παλαιστίνιους να κάνουν γεωτρήσεις, να συλλέγουν νερό της βροχής ή να συντηρούν δεξαμενές, δημιουργώντας έτσι πλήρη εξάρτηση και ένα σύστημα απαρτχάιντ νερού. Η Παλαιστίνη είναι ένα εργαστήριο κυριαρχίας του οποίου οι τεχνικές εξαπλώνονται σε άλλα εδάφη και η αντίσταση και η αλληλεγγύη με τον παλαιστινιακό λαό πρέπει να είναι παγκόσμια. Εμείς, οι οικοσοσιαλιστές σε όλο τον κόσμο, συνοδεύουμε και χτίζουμε ενεργή αλληλεγγύη με τον παλαιστινιακό λαό και το δικαίωμά του στην ύπαρξη.

Λίγες μέρες πριν από την έναρξη της COP 30, παρατηρούμε για άλλη μια φορά ότι αυτός δεν είναι ένας χώρος ικανός να ανταποκριθεί στις ανάγκες των εδαφών. Αντιθέτως, λειτουργεί ως μηχανισμός χρηματιστικοποίησης της φύσης. Επαναβεβαιώνουμε, επομένως, την καταγγελία και την απόρριψή μας στην πληρωμή απεχθών και παράνομων χρεών και ζητούμε την κατάργηση των διεθνών μηχανισμών που τα οδηγούν και τα νομιμοποιούν. Αυτοί οι μηχανισμοί υποθηκεύουν το μέλλον μας με αντάλλαγμα την παράδοση των στρατηγικών αγαθών που χρειάζεται το κεφάλαιο για την απεριόριστη αναπαραγωγή του. Είναι απαραίτητο να καταργηθεί το σύστημα χρέους, το οποίο υποτάσσει και περιορίζει τις δυνατότητες μιας σχεδιασμένης εξόδου από το τρέχον σύστημα.

Δεν περιμένουμε τίποτα από αυτούς τους χώρους που προωθούν έργα όπως οι πιστώσεις άνθρακα, οι οποίες -όπως και το TFFF- υιοθετούν την αφήγηση ότι το πρόβλημα έγκειται στην ατελή εμπορευματοποίηση των κοινών αγαθών και ότι, ως εκ τούτου, πρέπει να διορθωθεί μια «αποτυχία της αγοράς». Καταγγέλλουμε επίσης κυβερνήσεις που εμπλέκονται σε οικοκτόνα έργα, όπως η βραζιλιάνικη κυβέρνηση η οποία, λίγες μέρες πριν από την COP 30 στο Μπελέμ -μια περιοχή του Αμαζονίου- ενέκρινε την εξερεύνηση πετρελαίου στις εκβολές του ποταμού Αμαζονίου και, κατά τη διάρκεια της COP 30, ενέκρινε την καταχώριση 30 νέων φυτοφαρμάκων.

Επαναβεβαιώνουμε την αγροοικολογία ως μία από τις οδούς που διαμορφώνουν την οικοσοσιαλιστική μας στρατηγική. Η παραγωγή αγροοικολογικών τροφίμων, βασισμένη στις πρακτικές των ιθαγενών και των αγροτών, όχι μόνο αντιπροσωπεύει μια εναλλακτική λύση στο κυρίαρχο αγροτοβιομηχανικό σύστημα τροφίμων, που επικεντρώνεται στα βασικά προϊόντα , αλλά είναι επίσης ένας τρόπος για την αποκατάσταση και την ανοικοδόμηση των οικοσυστημάτων και την υπέρβαση της αποξένωσης μεταξύ υπαίθρου και πόλης. Επομένως, είναι θεμελιώδες να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή. Είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε ότι δεν υπάρχει δυνατή αγροοικολογία υπό τον πράσινο καπιταλισμό, καθώς η αγροοικολογία συνεπάγεται, ως πολιτική πρακτική, έναν δομικό μετασχηματισμό των επικρατουσών σχέσεων παραγωγής και ζωής.

Αναγνωρίζοντας ότι ο οικοσοσιαλισμός επεξεργάζεται μανιφέστα και προγράμματα που σκιαγραφούν αυτή τη στρατηγική εδώ και χρόνια, συζητήσαμε τα επόμενα βήματα και καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει οικοσοσιαλισμός χωρίς ελεύθερα εδάφη. Είμαστε βέβαιοι ότι οι οικοεδαφικοί αγώνες και η οικοδόμηση ενός βιώσιμου κόσμου είναι το μονοπάτι που πρέπει να ακολουθήσουμε, ενισχύοντας τις πρωτοβουλίες μας μέσω της αλληλεγγύης και δημιουργώντας χώρους που μας επιτρέπουν να προχωρήσουμε στην οικοδόμηση ενός οικοσοσιαλισμού των λαών και για τους λαούς.

Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, είναι απαραίτητο να συσσωρευτούν νίκες που μας δείχνουν τον δρόμο. Η διεξαγωγή κινητοποιήσεων και εκστρατειών μεταξύ των διαφόρων συλλογικοτήτων που εμπλέκονται σε αυτό το οικοσοσιαλιστικό εγχείρημα είναι θεμελιώδης για την εδραίωση μιας ολοκληρωμένης και διεθνιστικής διαδικασίας συντονισμένης αντίστασης και κοινής στρατηγικής.

Η συνέχεια αυτής της άρθρωσης του αγώνα, η ανάπτυξη του οικοσοσιαλιστικού προγράμματος που χρειαζόμαστε και η διεθνοποίηση του οικοσοσιαλιστικού κινήματος είναι καθήκοντα που ξεκινήσαμε πριν από δέκα χρόνια σε αυτές τις συναντήσεις και τα οποία εδραιώθηκαν με τη δημιουργία του Διεθνιστικού Δικτύου Οικοσοσιαλιστικών Συναντήσεων, το οποίο ιδρύθηκε το 2024 μετά τη συνάντηση στο Μπουένος Άιρες.

Ως νέες πρωτοβουλίες, θα διοργανώσουμε την 7η Διεθνή Οικοσοσιαλιστική Συνάντηση στο Βέλγιο τον Μάιο του 2026, το Διεθνές Οικοσοσιαλιστικό Σεμινάριο στη Βραζιλία κατά τη διάρκεια της Πρώτης Διεθνούς Αντιφασιστικής Συνδιάσκεψης και την 3η Οικοσοσιαλιστική Συνάντηση της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής το 2027 στην Κολομβία. Είμαστε πεπεισμένοι ότι αυτές οι συναντήσεις πρέπει να ξεπεράσουν τα σύνορα και να δημιουργήσουν κοινές δράσεις αγώνα που θα μας επιτρέψουν να αντιμετωπίσουμε ταυτόχρονα τις συγκεντρωμένες δυνάμεις του καπιταλιστικού εξορυκτισμού σε κάθε περιοχή όπου ζούμε.

Ωστόσο, οι Οικοσοσιαλιστικές Συναντήσεις από μόνες τους δεν επαρκούν για να προωθήσουν την ανάπτυξη ενός προγράμματος που πραγματικά βασίζεται σε συγκεκριμένους αγώνες. Ως εκ τούτου, προτείνουμε τη δημιουργία κοινών δράσεων και εκστρατειών για την Παλαιστίνη, τα ορυκτά καύσιμα, την εξόρυξη, το χρέος και τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου· την υπεράσπιση του νερού· τον αγώνα κατά των αγροτοβιομηχανιών· και την αποκατάσταση των δασών. Προτείνουμε επίσης τον εντοπισμό εταιρειών που εμπλέκονται σε οικοκτόνα έργα στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, προκειμένου να εκδώσουν κοινές καταγγελίες και δηλώσεις. Επιπλέον, προτείνουμε τη διεξαγωγή οικοσοσιαλιστικών συναντήσεων εντός των εδαφών πριν από τη συνάντηση στην Κολομβία, έτσι ώστε οι συζητήσεις να αντικατοπτρίζουν οικοεδαφικές προτάσεις και διατυπώσεις.

Τέλος, θέλουμε ο χώρος κατασκευής μας να είναι ζωντανός και ποικιλόμορφος, ικανός να δημιουργήσει βαθιές συζητήσεις μεταξύ όλων των συμμετεχόντων συλλογικοτήτων, επιτρέποντάς μας να αναλογιστούμε και να προβληματιστούμε σχετικά με την αντίληψή μας για τον οικοσοσιαλισμό, επιβεβαιώνοντας ότι ο οικοσοσιαλισμός δεν είναι σοσιαλισμός μεταμφιεσμένος σε περιβαλλοντισμό, αλλά μια πρόταση για βαθιά αλλαγή στις σχέσεις μας – μεταξύ μας και με τη φύση. Είναι ένας άλλος τρόπος άσκησης πολιτικής, ικανός να οικοδομήσει έναν νέο, αξιοπρεπή και όμορφο κόσμο για να ζούμε, για τους ανθρώπους και για όλα τα άλλα ζωντανά όντα.

About Author

Διαβάστε επίσης

Από τον ίδιο αρθρογράφο