By michael roberts on June 16, 2025
Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, οι ηγέτες των κυβερνήσεων της Ομάδας των Επτά (G7) – Καναδάς, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ – συναντώνται στην απομακρυσμένη πόλη Kananaskis της Αλμπέρτα, στους πρόποδες των καναδικών Βραχωδών Όρεων, για εντατικές συζητήσεις. Αυτή θα είναι η 51η συνάντηση κορυφής των επτά κορυφαίων καπιταλιστικών οικονομιών. Η G7 εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει το 44% του παγκόσμιου ΑΕΠ, αλλά πλέον μόνο το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού. Ωστόσο, η G7 και ορισμένοι από τους μικρότερους εταίρους της αποτελούν τον ιμπεριαλιστικό πυρήνα, τον λεγόμενο Παγκόσμιο Βορρά, που κυβερνά τον κόσμο.
Τι συζητούν οι ηγέτες της G7; Φυσικά, είναι η επιτάχυνση της κρίσης στη Μέση Ανατολή μετά την ισραηλινή επίθεση στο Ιράν- ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία και η ανάγκη για περισσότερες κυρώσεις κατά της Ρωσίας και όπλα για την Ουκρανία- τι θα γίνει με τους εμπορικούς δασμούς του Τραμπ- πώς θα επιβληθούν μια σειρά από περικοπές στη διεθνή βοήθεια προς τις φτωχές χώρες από τις περισσότερες κυβερνήσεις της G7, προκειμένου να δημιουργηθεί χώρος για αυξημένες δαπάνες για όπλα- και η ανάγκη για μια κοινή πολιτική έναντι της Κίνας.
Παράλληλα με τη συνάντηση των κυβερνήσεων της G7, στη Σουηδία, μια ομάδα δισεκατομμυριούχων της τεχνολογίας, πρωθυπουργοί, επιχειρηματικοί τιτάνες και ο βασιλιάς της Ολλανδίας έχουν συγκεντρωθεί στη Σουηδία για την 71η συνάντηση Bilderberg στο κομψό ξενοδοχείο Grand της Στοκχόλμης, το οποίο ανήκει στους μακροχρόνιους ολιγάρχες της Σουηδίας, την οικογένεια Wallenberg.
Η ομάδα Μπίλντερμπεργκ είναι ένα μυστικοπαθές κονκλάβιο όπου οι ιθύνοντες του παγκόσμιου καπιταλισμού μπορούν να συζητήσουν κατ’ ιδίαν τις στρατηγικές και τις πολιτικές που απαιτούνται για τη διατήρηση του συστήματος, δηλαδή του ιμπεριαλισμού. Σε αυτή τη συνάντηση θα είναι οι επικεφαλής του ΝΑΤΟ και της MI6, και δύο από τους πιο υψηλόβαθμους στρατιωτικούς αξιωματικούς της Αμερικής στην αίθουσα μαζί με τους διευθύνοντες συμβούλους πολλών μεγάλων “αμυντικών” προμηθευτών όπως η Palantir, η Thales και η Anduril. Ο οικοδεσπότης του συνεδρίου, Marcus Wallenberg, διευθύνει τη δική του εταιρεία όπλων, τη μεγαλύτερη αμυντική εταιρεία της Σουηδίας, τη Saab.
Η κύρια συζήτηση για τους συμμετέχοντες στο Μπίλμπερμπεργκ είναι το πώς θα στραγγαλιστεί οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά η Κίνα. Όπως το έθεσε ο Αμερικανός Ρεπουμπλικάνος MAGA Jason Smith: βρέθηκε στη Σουηδία για να “συνεχίσει να αγωνίζεται για την καταπολέμηση της οικονομικής απειλής και της απειλής εθνικής ασφάλειας που συνιστά η Κίνα για το μεγάλο μας έθνος”. Ο επίσης συμμετέχων στην Μπίλντερμπεργκ Ρόμπερτ Λαϊτχάιζερ, οικονομικός σύμβουλος που βρίσκεται κοντά στον Τραμπ, επανέλαβε αυτό το συναίσθημα: “Η Κίνα αποτελεί για μένα υπαρξιακή απειλή για τις Ηνωμένες Πολιτείες”.
Αλλά εδώ είναι το πρόβλημα. Υπάρχουν δύο μεγάλα ζητήματα που φαίνεται ότι ούτε οι ηγέτες της G7 ούτε οι τραμπούκοι της Μπίλντερμπεργκ θα συζητήσουν, καθώς έχουν εμμονή με τις αντιληπτές γεωπολιτικές απειλές που θέτουν οι “ανθεκτικές” δυνάμεις της Ρωσίας, του Ιράν και της Κίνας. Δεν θα συζητηθεί σχεδόν καθόλου ή ελάχιστα η επιδείνωση του οικονομικού τοπίου της παγκόσμιας οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων οικονομιών του Παγκόσμιου Βορρά, ούτε θα συζητηθεί πολύ η υπαρξιακή απειλή για τις οικονομίες και τους λαούς από την υπερθέρμανση του πλανήτη και την κλιματική αλλαγή. Στην περίπτωση της τελευταίας, γίνεται ολοένα και πιο σαφές ότι οι κυβερνήσεις και οι Μπίλντερμπεργκ έχουν παραιτηθεί- προτιμούν να αποκομίσουν κέρδη σε έναν κόσμο που τροφοδοτείται με ορυκτά καύσιμα όσο είναι καλά τα πράγματα.
Ωστόσο, αυτά είναι τα δύο ζητήματα που είναι πιθανό να υπονομεύσουν όλες τις προσπάθειες των ηγετών των οικονομιών του Παγκόσμιου Βορρά. Οι μεγάλες οικονομίες βρίσκονται σε όλο και πιο βαθιά προβλήματα. Αυτό γίνεται σαφές στην τελευταία βαθιά θλιβερή έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές. Όπως αναφέρεται στην έκθεση: “Η παγκόσμια οικονομική κρίση είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη για την παγκόσμια οικονομία: “Μόνο φέτος, οι προβλέψεις μας δείχνουν ότι η αναταραχή θα μειώσει σχεδόν μισή ποσοστιαία μονάδα από το παγκόσμιο ποσοστό αύξησης του ΑΕΠ που αναμενόταν στις αρχές του έτους, μειώνοντάς το στο 2,3%. Αυτή είναι η ασθενέστερη επίδοση των τελευταίων 17 ετών, εκτός από τις απόλυτες παγκόσμιες υφέσεις… Μέχρι το 2027, η παγκόσμια αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να είναι κατά μέσο όρο μόλις 2,5% στη δεκαετία του 2020 – ο πιο αργός ρυθμός από οποιαδήποτε δεκαετία από τη δεκαετία του 1960”.
Η Παγκόσμια Τράπεζα επισημαίνει ότι η επιβράδυνση αυτή δεν είναι καινούργια. “Η ανάπτυξη στις αναπτυσσόμενες οικονομίες μειώνεται πλέον επί τρεις συνεχόμενες δεκαετίες – από 5,9% κατά μέσο όρο τη δεκαετία του 2000 σε 5,1% τη δεκαετία του 2010 σε 3,7% τη δεκαετία του 2020. Αυτό συμβαίνει να ακολουθεί την πτωτική πορεία της ανάπτυξης του παγκόσμιου εμπορίου – το οποίο έχει μειωθεί από μέσο όρο 5,1% τη δεκαετία του 2000 σε 4,6% τη δεκαετία του 2010 σε 2,6% τη δεκαετία του 2020. Οι επενδύσεις, εν τω μεταξύ, αυξάνονται με προοδευτικά ασθενέστερο ρυθμό. Αλλά το χρέος συσσωρεύεται”.
Η Παγκόσμια Τράπεζα συνεχίζει: “Οι φτωχότερες χώρες θα υποφέρουν περισσότερο. Μέχρι το 2027, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των οικονομιών υψηλού εισοδήματος θα βρίσκεται περίπου στο επίπεδο που αναμενόταν να βρίσκεται πριν από την πανδημία COVID-19. (Αυτό δεν λέει και πολλά – MR). Αλλά οι αναπτυσσόμενες οικονομίες θα είναι σε χειρότερη κατάσταση, με επίπεδα κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 6% χαμηλότερα. Εκτός από την Κίνα, οι οικονομίες αυτές θα μπορούσαν να χρειαστούν περίπου δύο δεκαετίες για να ανακτήσουν τις οικονομικές απώλειες της δεκαετίας του 2020″. Με άλλα λόγια, μακριά από το να σημειώσουν οι φτωχότερες χώρες οποιαδήποτε πρόοδο στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου αυτών των πιο πυκνοκατοικημένων περιοχών, οι χώρες αυτές πέφτουν ακόμη περισσότερο πίσω. Τα ποσοστά φτώχειας (ακόμη και αυτά που θέτει εξωπραγματικά η Παγκόσμια Τράπεζα) αυξάνονται.
Ο ΟΟΣΑ, ο οργανισμός για τις οικονομίες του Παγκόσμιου Βορρά, σε νέα έκθεσή του, επαναλαμβάνει την καταθλιπτική ανάλυση της Παγκόσμιας Τράπεζας. Σύμφωνα με τις τελευταίες οικονομικές προοπτικές του ΟΟΣΑ, η παγκόσμια οικονομία οδεύει προς την πιο αδύναμη περίοδο ανάπτυξης από την εποχή της ύφεσης του Covid-19. “Οι εξασθενημένες οικονομικές προοπτικές θα γίνουν αισθητές σε όλο τον κόσμο, χωρίς σχεδόν καμία εξαίρεση”. Και αυτό περιλαμβάνει και την κορυφαία ιμπεριαλιστική δύναμη. Ο ΟΟΣΑ προβλέπει ότι η ανάπτυξη στις ΗΠΑ θα επιβραδυνθεί ιδιαίτερα απότομα, από 2,8% το 2024 σε μόλις 1,6% το 2025 και 1,5% το 2026, ενώ ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ αναμένεται να αυξηθεί σχεδόν στο 4% μέχρι το τέλος του 2025 και να παραμείνει πάνω από τον στόχο της Fed το 2026, πράγμα που σημαίνει ότι η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ δεν θα μειώσει τα επιτόκια για να ελαφρύνει το βάρος του χρέους των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρήσεων.
Αλλού, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της Κίνας θα επιβραδυνθεί από 5% το 2024 σε 4,7% το 2025 (εξακολουθεί να είναι περίπου τρεις φορές ταχύτερη από τις ΗΠΑ) και 4,3% το 2026, ενώ η Ευρωζώνη θα αναπτυχθεί κατά μόλις 1% φέτος και 1,2% το 2026. Η οικονομία της Ιαπωνίας θα αναπτυχθεί μόλις κατά 0,7% και 0,4% φέτος και το επόμενο έτος αντίστοιχα. Η οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου προβλέπεται να αναπτυχθεί κατά 1,3% φέτος, αλλά μόλις 1% το 2026. Και όλες αυτές οι προβλέψεις δεν περιλαμβάνουν τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο των δασμών του Τραμπ.
Το παγκόσμιο εμπόριο θα επεκταθεί κατά 2,8% το 2025 και 2,2% το 2026, ποσοστό σημαντικά χαμηλότερο από τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ τον Δεκέμβριο. Και οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι αυξάνονται μαζί με τις εμπορικές εντάσεις, προειδοποίησε ο ΟΟΣΑ, με τις απαιτήσεις για περισσότερες αμυντικές δαπάνες να αυξάνουν τις πιέσεις στις δαπάνες.
Πίσω από την επιβράδυνση της αύξησης της εθνικής παραγωγής κρύβεται η περαιτέρω εξασθένηση της αύξησης των παραγωγικών επενδύσεων.
Όσοι αναγνώστες έχουν παρακολουθήσει τη θέση μου για μια μακρά ύφεση στην παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία τα τελευταία 18 χρόνια, θα αναγνωρίσουν την “ανεστραμμένη τετραγωνική ρίζα” των επενδύσεων από το 2008 και μετά. Μετά από κάθε κρίση ή κρίση συσσώρευσης (2008 και 2020), οι μεγάλες οικονομίες δεν αποκατέστησαν τον προηγούμενο ρυθμό αύξησης των επιχειρηματικών επενδύσεων.
Ο ΟΟΣΑ τα συνοψίζει όλα. Οι “ιστορικά αυξημένες” αποτιμήσεις των μετοχών αυξάνουν την ευπάθεια σε αρνητικά σοκ στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Μια μακρά περίοδος αδύναμων επενδύσεων έχει επιτείνει τις μακροπρόθεσμες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι οικονομίες του ΟΟΣΑ, και αυτό εξαντλεί περαιτέρω τις προοπτικές ανάπτυξης”. Εν τω μεταξύ, “παρά την αύξηση των κερδών, οι επιχειρήσεις έχουν αποφύγει τις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου υπέρ της συσσώρευσης χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και της επιστροφής κεφαλαίων στους μετόχους”.
Ενώ οι ηγέτες και οι στρατηγοί του παγκόσμιου καπιταλισμού συναντώνται στον Καναδά και τη Σουηδία για να συζητήσουν πώς να χειριστούν τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν, η άμεση οικονομική εικόνα στις δικές τους οικονομίες γίνεται όλο και πιο ζοφερή. Σύμφωνα με τη δεύτερη εκτίμηση για το πρώτο τρίμηνο του 2025 το πραγματικό ΑΕΠ των ΗΠΑ μειώθηκε κατά 0,2% σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του 2024. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι τα εταιρικά κέρδη μειώθηκαν κατά 2,9% σε τριμηνιαία βάση, ενώ τα κέρδη των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων μειώθηκαν κατά 3,5% σε τριμηνιαία βάση. Η αύξηση των κερδών επιβραδύνεται…
… και τα περιθώρια κέρδους (τιμή πώλησης μείον το κόστος ανά μονάδα) έχουν πλέον κορυφωθεί.
Η αμερικανική οικονομία δεν βρίσκεται ακόμη σε ύφεση, αλλά αν τα κέρδη των εταιρειών επιβραδυνθούν περαιτέρω ή μειωθούν, τότε οι επενδύσεις θα ακολουθήσουν τελικά. Οι οικονομολόγοι της JP Morgan προειδοποιούν για στασιμοπληθωρισμό στην οικονομία των ΗΠΑ. Ο στασιμοπληθωρισμός, ένας όρος από τη δεκαετία του 1970, είναι όταν η εθνική παραγωγή παραμένει στάσιμη, αλλά ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός και μάλιστα αυξάνεται – το αντίθετο της κεϋνσιανής θεωρίας. Οι στρατηγικοί αναλυτές της JPMorgan για τις μετοχές έγραψαν: “Μετά την πρόσφατη ανάκαμψη, πιστεύουμε ότι θα ακολουθήσει αδυναμία, η οποία μπορεί να μοιάζει με την περίοδο του στασιμοπληθωρισμού, κατά την οποία αναμένεται να ολοκληρωθούν οι εμπορικές διαπραγματεύσεις”. Η καταναλωτική εμπιστοσύνη παραμένει αδύναμη: “Η προηγούμενη πρακτική της εκ των προτέρων τοποθέτησης παραγγελιών την παραμονή των αυξήσεων των δασμών μπορεί να απέδωσε, αλλά με τη συμπίεση της αγοραστικής δύναμης, η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών θα αποδυναμωθεί. Ακόμη και με μια σημαντική υποχώρηση, η τρέχουσα κατάσταση των τιμολογίων είναι χειρότερη από ό,τι περίμεναν οι περισσότεροι στις αρχές του έτους”.
Κατά την άποψη της JPMorgan, το υψηλότερο κόστος εισροών και οι δαπάνες για τόκους θα διαβρώσουν τα περιθώρια κέρδους και έτσι η αύξηση των εταιρικών κερδών των εταιρειών του S&P 500 μπορεί να μειωθεί απότομα και η αμερικανική οικονομία θα παραμείνει στάσιμη. Αυτό είναι κάτι που είχα προβλέψει σε μια ανάρτηση τον περασμένο Φεβρουάριο, μια μυρωδιά στασιμοπληθωρισμού.
Και οι δείκτες οικονομικής δραστηριότητας για τις άλλες μεγάλες οικονομίες της G7 δείχνουν ότι ήδη βρίσκονται είτε σε στασιμότητα είτε σε ύφεση. Ο σύνθετος δείκτης PMI της Ευρωζώνης του Μαΐου έδειξε ότι τόσο ο τομέας των υπηρεσιών όσο και ο μεταποιητικός τομέας της περιοχής συρρικνώνονται, με τον τελευταίο να βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών. Η συρρίκνωση της περιοχής καθοδηγήθηκε από τη Γαλλία (τώρα εννέα μήνες πτώσης) και τη Γερμανία (όπου ο τομέας των υπηρεσιών μειώθηκε με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων δύο και πλέον ετών). Το Ηνωμένο Βασίλειο συνέχισε επίσης να συρρικνώνεται, οδηγούμενο από τον τομέα της μεταποίησης στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 19 μηνών.
Έτσι, η κατάσταση για τις οικονομίες του Παγκόσμιου Βορρά επιδεινώνεται. Αλλά δεν είναι τίποτα μπροστά στην ατελείωτη αγωνία των φτωχότερων οικονομιών του κόσμου, όπου το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας προσπαθεί να βγάλει τα προς το ζην. Το βάρος του χρέους (ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ που οφείλουν οι τράπεζες και οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο) για τις χώρες αυτές συνεχίζει να αυξάνεται.
Το συνολικό χρέος στις λεγόμενες αναδυόμενες αγορές (ΑΑ) εκτός της Κίνας αυξήθηκε κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2023 και θα φθάσει το 126% του ΑΕΠ. Το χρέος στις αναπτυσσόμενες χώρες χαμηλού εισοδήματος (ΑΧΕ) αυξήθηκε επίσης και είναι πάνω από τα προ της πανδημίας επίπεδα. Οι αποπληρωμές χρέους είναι πλέον μεγαλύτερες από τις νέες εισροές πιστώσεων και κεφαλαίων. Το 2023, οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος (εκτός της Κίνας) παρουσίασαν καθαρή εκροή προς τον ιδιωτικό τομέα 30 δισ. δολαρίων για μακροπρόθεσμο χρέος – μια σημαντική διαρροή για την ανάπτυξη. Το συνολικό κόστος εξυπηρέτησης του χρέους (κεφάλαιο συν πληρωμές τόκων) όλων των χωρών με χαμηλό οικονομικό επίπεδο έφτασε στο ιστορικό υψηλό των 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων το 2023. Εξαιρουμένης της Κίνας, το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους σκαρφάλωσε στο ρεκόρ των 971 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ το 2023, αύξηση 19,7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και υπερδιπλάσιο των ποσών που παρατηρήθηκαν πριν από μια δεκαετία. Το συνολικό απόθεμα εξωτερικού χρέους των φτωχών χωρών έφτασε στο ιστορικό υψηλό των 8,8 τρισεκατομμυρίων το 2023, αυξημένο κατά 2,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η Παγκόσμια Τράπεζα στην τελευταία της έκθεση για το διεθνές χρέος δεν αποφεύγει την πραγματικότητα. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας Indermit Gill το έθεσε ξεκάθαρα: “Τα μεγάλα συνεχιζόμενα βάρη εξυπηρέτησης του χρέους, ιδίως στο δημόσιο σκέλος του χρέους, συνοδευόμενα από την αναμενόμενη δημοσιονομική σύσφιξη, θα μπορούσαν να αναγκάσουν ορισμένες χώρες με χαμηλό κόστος να δαπανήσουν λιγότερα για άλλες προτεραιότητες, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων κοινωνικής ασφάλειας και των δημόσιων επενδύσεων σε φυσικό και ανθρώπινο κεφάλαιο”. Ο Gill συνεχίζει: “Πριν από μια δεκαετία, σε μια εποχή που τα ιδιωτικά κεφάλαια εισέρρεαν ανεξέλεγκτα στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, οι κυβερνήσεις και τα αναπτυξιακά ιδρύματα θεώρησαν ότι ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόταν για να επιταχυνθεί η πρόοδος στη μείωση της φτώχειας και σε άλλους αναπτυξιακούς στόχους. “Τα καλά νέα είναι ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχουν άφθονες αποταμιεύσεις , που ανέρχονται σε 17 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, και η ρευστότητα βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα”, ανέφερε ένα βασικό έγγραφο στρατηγικής της Παγκόσμιας Τράπεζας της εποχής. Αυτό αποδείχθηκε φαντασίωση. Από το 2022, οι ξένοι ιδιώτες πιστωτές απέσπασαν σχεδόν 141 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ περισσότερα σε πληρωμές για την εξυπηρέτηση του χρέους από τους δανειολήπτες του δημόσιου τομέα στις αναπτυσσόμενες οικονομίες από ό,τι εκταμίευσαν σε νέα χρηματοδότηση. Για δύο συναπτά έτη τώρα, οι εξωτερικοί πιστωτές των αναπτυσσόμενων οικονομιών έχουν αποσύρει περισσότερα από όσα έχουν βάλει”.
Ο Gill συνοψίζει την κατάσταση της ξένης “βοήθειας” και των πιστώσεων από τις τράπεζες και τους επενδυτικούς οργανισμούς του Παγκόσμιου Βορρά προς τις κυβερνήσεις και τον ιδιωτικό τομέα του Παγκόσμιου Νότου. “Αντικατοπτρίζει ένα σπασμένο σύστημα χρηματοδότησης”. Το 2023, οι αναπτυσσόμενες χώρες δαπάνησαν το ποσό ρεκόρ των 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μόνο για την εξυπηρέτηση του χρέους τους. Αυτό αντιστοιχούσε σχεδόν στο 4% του ΑΕΠ τους. Οι διογκούμενες πληρωμές τόκων αντιπροσώπευαν το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης των συνολικών πληρωμών για την εξυπηρέτηση του χρέους, που εκτινάχθηκαν κατά περισσότερο από το ένα τρίτο σε περίπου 406 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ.
Πρόσφατα στοιχεία από τον οργανισμό του ΟΗΕ για το εμπόριο και την ανάπτυξη, UNCTAD, αποκαλύπτουν ότι 54 χώρες δαπανούν πάνω από το 10% των φορολογικών τους εσόδων μόνο για πληρωμές τόκων. Η μέση επιβάρυνση από τόκους για τις αναπτυσσόμενες χώρες, ως ποσοστό των φορολογικών εσόδων, έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το 2011. Περισσότεροι από 3,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε χώρες που σήμερα δαπανούν περισσότερα για την εξυπηρέτηση του χρέους από ό,τι για την υγεία, και 2,1 δισεκατομμύρια σε χώρες που δαπανούν περισσότερα για το χρέος από ό,τι για την εκπαίδευση.
Gill και πάλι: “Το αποτέλεσμα, για πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, ήταν μια καταστροφική εκτροπή πόρων μακριά από τομείς κρίσιμης σημασίας για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και εξέλιξη, όπως η υγεία και η εκπαίδευση. Η πίεση στις φτωχότερες και πιο ευάλωτες χώρες ήταν ιδιαίτερα σκληρή… περισσότερες από τις μισές από αυτές τις χώρες είτε βρίσκονται σε δυσχερή κατάσταση χρέους είτε διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο να βρεθούν σε αυτή. Δεν είναι περίεργο που οι ιδιώτες πιστωτές έχουν υποχωρήσει…. Είναι εύκολο να κλωτσήσουμε το κουτάκι στο δρόμο, να παρέχουμε σε αυτές τις χώρες μόνο αρκετή χρηματοδότηση για να τις βοηθήσουμε να ανταποκριθούν στις άμεσες υποχρεώσεις αποπληρωμής τους. Αλλά αυτό απλώς παρατείνει το καθαρτήριο τους”.
Gill: “Οι χώρες αυτές θα πρέπει να αναπτύσσονται με ταχύτερο ρυθμό αν πρόκειται να μειώσουν το βάρος του χρέους τους – και θα χρειαστούν πολύ περισσότερες επενδύσεις αν πρόκειται να επιταχυνθεί η ανάπτυξη. Κανένα από τα δύο δεν είναι πιθανό, δεδομένου του μεγέθους των χρεών τους: η ικανότητά τους να αποπληρώνουν δεν θα αποκατασταθεί ποτέ. Ήρθε η ώρα να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα: οι φτωχότερες χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα χρέους χρειάζονται ελάφρυνση του χρέους αν θέλουν να έχουν μια ευκαιρία για διαρκή ευημερία”. Αλλά καμία “ελάφρυνση χρέους” δεν είναι στην ατζέντα των Βραχωδών ή της Μπίλντερμπεργκ.
Και έπειτα υπάρχει η υπερθέρμανση του πλανήτη και η κλιματική αλλαγή. Η υπερθέρμανση του πλανήτη επιταχύνεται. Νέες κλιματικές προβλέψεις έχουν διαπιστώσει ότι υπάρχει 70% πιθανότητα οι παγκόσμιες θερμοκρασίες να υπερβούν κατά μέσο όρο τους 1,5C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα τα επόμενα πέντε χρόνια. Και υπάρχει 80% πιθανότητα ότι τουλάχιστον ένα έτος μεταξύ 2025 και 2029 θα σημειώσει νέο ρεκόρ παγκόσμιας θερμοκρασίας, σύμφωνα με την ανάλυση. Και για πρώτη φορά, τα κλιματικά μοντέλα έδειξαν ότι υπάρχει πιθανότητα η παγκόσμια μέση θερμοκρασία να ξεπεράσει τους 2C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα πριν από το 2030.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ μπορεί να θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή είναι μύθος. Η Παγκόσμια Τράπεζα δεν το πιστεύει. Η Παγκόσμια Τράπεζα προειδοποιεί για κλιματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης για 1,8 δισεκατομμύρια ανθρώπους στη Νότια Ασία, καθώς απειλείται με κρίση καύσωνα. Εξέδωσε αυστηρή προειδοποίηση για την αυξανόμενη απειλή της ακραίας ζέστης στη Νότια Ασία, προβλέποντας ότι σχεδόν 1,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι, περίπου το 89% του πληθυσμού της περιοχής, θα εκτεθούν σε επικίνδυνες θερμοκρασίες έως το 2030. “Μόνο το 2021, χώρες όπως το Μπαγκλαντές, η Ινδία, το Πακιστάν και η Σρι Λάνκα είδαν κατά μέσο όρο ημερήσιες συνθήκες που ήταν πολύ ζεστές για ασφαλή εργασία σε εξωτερικούς χώρους για περίπου έξι ώρες”, σημειώνεται στην έκθεση. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί σε επτά ή οκτώ ώρες την ημέρα μέχρι το 2050, απειλώντας τόσο τα μέσα διαβίωσης όσο και την υγεία. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, πάνω από το 60% των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στην περιοχή έχουν βιώσει ακραία καιρικά φαινόμενα τα τελευταία πέντε χρόνια και πάνω από το 75% αναμένουν ότι τα φαινόμενα αυτά θα αυξηθούν την επόμενη δεκαετία.
Σημαντική οικονομική επιβράδυνση προς τη στασιμότητα, παράλληλα με έναν ακόμη σχετικά υψηλό πληθωρισμό, ένα εξοντωτικό βάρος χρέους για την πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού που προσπαθεί να εξασφαλίσει τα προς το ζην και μια επιταχυνόμενη κλιματική κρίση – κανένα από αυτά τα ζητήματα δεν θα συζητηθεί στα Βραχώδη Όρη ή στο Grand Hotel της Στοκχόλμης.
About Author
