Καίγομαι στη Γαλλία

Καθώς ψήνομαι σε θερμοκρασίες ρεκόρ στη νότια Γαλλία, η ιδέα των σύντομων ηλιόλουστων διακοπών μακριά από τις ιδιοτροπίες του βρετανικού καιρού έχει εξατμιστεί.  Ο κόσμος πέρασε την πιο ζεστή εβδομάδα που έχει καταγραφεί ποτέ μεταξύ 3-10 Ιουλίου φέτος. Και οι μετεωρολόγοι λένε ότι έρχονται κι άλλα – πολύ περισσότερα- μάλιστα, είναι πιθανό να σημειωθεί νέο παγκόσμιο ρεκόρ θερμοκρασίας πριν από το τέλος του επόμενου έτους.

Ως αποτέλεσμα, υπάρχουν προβλέψεις ότι φέτος ή το επόμενο έτος η παγκόσμια θερμοκρασία θα μπορούσε να ξεπεράσει το όριο του 1,5C που ορίστηκε από την IPCC ως το ανώτατο όριο για την αύξηση της παγκόσμιας θέρμανσης που θα απέτρεπε το πέρασμα του πλανήτη από μετεωρολογικά “σημεία καμπής” που θα μπορούσαν να επιφέρουν μη αναστρέψιμες αλλαγές στα παγκόσμια καιρικά φαινόμενα.  Ήδη πέρυσι, περισσότεροι από 61.000 άνθρωποι εκτιμάται ότι πέθαναν πρόωρα εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών που κατέλαβαν την Ευρώπη το περασμένο καλοκαίρι.

Ο κόσμος είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσει νέα θερμοκρασιακά ρεκόρ τα επόμενα πέντε χρόνια, και οι θερμοκρασίες είναι πιθανό να αυξηθούν περισσότερο από 1,5C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.  Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) διαπίστωσε ότι υπάρχει 66% πιθανότητα υπέρβασης του ορίου του 1,5C σε τουλάχιστον ένα έτος μεταξύ 2023 και 2027.

Η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε όλο και πιο ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως η αλλαγή των προτύπων βροχοπτώσεων που προκάλεσαν θανατηφόρες πλημμύρες στις ΗΠΑ, τη Νότια Κορέα, την Ινδία και την Ιαπωνία την περασμένη εβδομάδα, την ίδια στιγμή που για τη νότια Ευρώπη προβλέπεται ένας ακραίος καύσωνας με την ονομασία Cerberus.  Αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα αποτελούν άλλη μια ένδειξη, μαζί με τις εκπληκτικά υψηλές θερμοκρασίες των ωκεανών, τους επικίνδυνους καύσωνες και την ταχεία απώλεια των πολικών παγετώνων, ότι η παραγωγή και η χρήση ορυκτών καυσίμων διαταράσσει μαζικά το κλίμα του πλανήτη.

Η έκθεση-ορόσημο της IPCC του ΟΗΕ του 2021, η οποία υπογράφηκε από 270 επιστήμονες από 67 χώρες του κόσμου, διαπίστωσε ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα προκαλέσει αλλαγές στην υγρασία και την ξηρασία, τους ανέμους, το χιόνι και τον πάγο.  Μαζί με τις πιο έντονες βροχοπτώσεις και τις πλημμύρες σε ορισμένες περιοχές, άλλες περιοχές θα βιώσουν πιο έντονη ξηρασία.  Οι βροχοπτώσεις είναι πιθανότερο να αυξηθούν στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη, ενώ αναμένονται αλλαγές στις βροχοπτώσεις των μουσώνων, αναφέρει η έκθεση της IPCC.

“Αυτό που κάνει η κλιματική αλλαγή είναι η υπερφόρτωση των καιρικών φαινομένων”, δήλωσε η Rachel Cleetus της Ένωσης Ανήσυχων Επιστημόνων. “Όπου υπάρχουν περίοδοι ξηρασίας, τώρα έχουμε τεράστιες ξηρασίες. Αυτός ο κύκλος είναι επίσης πολύ επικίνδυνος, διότι όταν έχουμε πολύ ξηρή γη που έχει απογυμνωθεί από τη βλάστηση, τότε όταν έχουμε βροχοπτώσεις έχουμε κατολισθήσεις”.  Και πρόσθεσε: “Θέλω να τονίσω ότι πρόκειται για κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τον άνθρωπο και συμβαίνει εξαιτίας της καύσης ορυκτών καυσίμων”.

Το άμεσο κύμα καύσωνα είναι ένας δραστικός συνδυασμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της άφιξης του Ελ Νίνιο, της θερμής φάσης της νότιας ταλάντωσης Ελ Νίνιο (ENSO) και συνδέεται με μια ζώνη θερμού ωκεάνιου νερού που αναπτύσσεται στον κεντρικό και ανατολικό-κεντρικό ισημερινό Ειρηνικό. Η ENSO είναι ο κύκλος της θερμής και ψυχρής θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας (SST) του τροπικού κεντρικού και ανατολικού Ειρηνικού Ωκεανού.  Το Ελ Νίνιο συνοδεύεται από υψηλή ατμοσφαιρική πίεση στον δυτικό Ειρηνικό και χαμηλή ατμοσφαιρική πίεση στον ανατολικό Ειρηνικό. Οι φάσεις του Ελ Νίνιο είναι γνωστό ότι διαρκούν κοντά στα τέσσερα χρόνια- ωστόσο, οι καταγραφές δείχνουν ότι οι κύκλοι έχουν διαρκέσει από δύο έως επτά χρόνια. Οι θερμοκρασίες στον Ειρηνικό είναι τότε θερμότερες από το κανονικό -αυξάνονται κατά περίπου 0,2C κατά τη διάρκεια του Ελ Νίνιο.  Μαζί, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και το Ελ Νίνιο δημιουργούν επιταχυνόμενες θερμοκρασίες στο βόρειο ημισφαίριο με όλες τις συνέπειές τους.

Πράγματι, ο εναπομείναντας “προϋπολογισμός άνθρακα”, ή η ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που μπορεί να εκπεμφθεί για να υπάρχει 50% πιθανότητα να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη στον 1,5C, έχει μειωθεί στο μισό τα τελευταία τρία χρόνια, όπως υπολόγισε μια ομάδα κορυφαίων επιστημόνων του κλίματος.  Ο προϋπολογισμός αυτός θα εξαντληθεί σε λιγότερο από έξι χρόνια με τα σημερινά επίπεδα εκπομπών από την ενέργεια, περίπου 38 δισ. τόνους ετησίως, ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης ρύπανσης και λαμβάνοντας υπόψη τα τελευταία δεδομένα που δείχνουν ότι οι θερμοκρασίες αυξάνονται ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν, δήλωσαν. “Αυτή είναι η κρίσιμη δεκαετία για την κλιματική αλλαγή”, δήλωσε ο Piers Forster, διευθυντής του Priestley Centre for Climate Futures στο Πανεπιστήμιο του Leeds.

Ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος θα είναι και στην επισιτιστική ασφάλεια.  Μετά την πανδημία COVID, οι παγκόσμιες τιμές των τροφίμων έφτασαν σε νέα υψηλά επίπεδα.  Από τότε οι τιμές υποχώρησαν λίγο, αλλά τώρα οι ζημιές στις σοδειές των σιτηρών και άλλων βασικών προϊόντων διατροφής από τις υπερβολικές θερμοκρασίες είναι πιθανό να ανεβάσουν και πάλι τις τιμές.

Ο αριθμός των ανθρώπων που πλήττονται από την πείνα σε παγκόσμιο επίπεδο αυξήθηκε σε 828 εκατομμύρια το 2021, σημειώνοντας αύξηση κατά περίπου 46 εκατομμύρια από το 2020 και κατά 150 εκατομμύρια από το ξέσπασμα της πανδημίας COVID-19, σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών που παρέχει νέα στοιχεία ότι ο κόσμος απομακρύνεται περισσότερο από τον στόχο του για εξάλειψη της πείνας, της επισιτιστικής ανασφάλειας και του υποσιτισμού σε όλες τις μορφές τους έως το 2030.

Αφού παρέμεινε σχετικά αμετάβλητο από το 2015, το ποσοστό των ανθρώπων που πλήττονται από την πείνα αυξήθηκε κατακόρυφα το 2020 και συνέχισε να αυξάνεται το 2021, στο 9,8% του παγκόσμιου πληθυσμού. Αυτό συγκρίνεται με το 8 τοις εκατό το 2019 και το 9,3 τοις εκατό το 2020. Περίπου 2,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο (29,3%) ήταν μέτρια ή σοβαρά επισιτιστικά ανασφαλείς το 2021 – 350 εκατομμύρια περισσότεροι σε σύγκριση με πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας COVID19. Σχεδόν 924 εκατομμύρια άνθρωποι (11,7 τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού) αντιμετώπιζαν επισιτιστική ανασφάλεια σε σοβαρά επίπεδα, μια αύξηση 207 εκατομμυρίων σε δύο χρόνια.

Οι εκπομπές πρέπει να μειωθούν σχεδόν κατά το ήμισυ έως το 2030 για να περιοριστεί η άνοδος της θερμοκρασίας στο επίπεδο του 1,5C, στο οποίο αναμένονται μη αναστρέψιμες πλανητικές αλλαγές. Αντ’ αυτού, όμως, συνεχίζουν να αυξάνονται ετησίως.  Ο Carlo Buontempo, διευθυντής του Copernicus, δήλωσε: “Η αύξηση των εκπομπών είναι πολύ σημαντική για την οικονομία: “Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο στην ιστορία μας. Και για μένα αυτό είναι ένα απτό παράδειγμα του τι σημαίνει να εργάζεσαι σε αχαρτογράφητο έδαφος. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι κάτι που θα συμβεί σε 20 ή 30 χρόνια, συμβαίνει τώρα”.  Ο Sumant Sinha, επικεφαλής του ινδικού οργανισμού ReNew Power, δήλωσε σχετικά με το όριο του στόχου του Παρισιού για την υπερθέρμανση του πλανήτη που είναι 1,5C: “Μπορείτε να θάψετε λίγο πολύ αυτόν τον στόχο”, και ακόμη και οι 2C “φαίνονται λίγο επικίνδυνοι”.

Η Ευρώπη δεν επιτυγχάνει τους στόχους της για τον μετριασμό του κλίματος. Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για την Ουδετερότητα του Κλίματος υπολογίζει ότι μέχρι το 2021 η ΕΕ θα έχει μειώσει τις εκπομπές της κατά 30% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Όμως για να επιτύχει τον στόχο του 2030 θα πρέπει να προβεί σε περαιτέρω περικοπές 132 μεγατόνων ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, που αντιστοιχεί περίπου στην ετήσια παραγωγή 332 σταθμών φυσικού αερίου. https://www.ecologic.eu/19314

“Τα δεδομένα των τελευταίων πέντε ετών προσφέρουν ένα σαφές μήνυμα: ενώ οι εκπομπές στην Ευρώπη συνέχισαν να μειώνονται, απαιτείται ταχύτερος ρυθμός μείωσης για την επίτευξη τόσο του στόχου για το 2030 όσο και της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050”, προστίθεται.  Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι η Ευρώπη θερμαίνεται, με θερμοκρασίες περίπου 2,3C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα το 2022. Οι επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων υποτίθεται ότι θα πρέπει να καταργηθούν σταδιακά έως το 2025, αλλά έχουν αυξηθεί τα τελευταία πέντε χρόνια.

Οι εταιρείες ενέργειας έχουν σημειώσει κέρδη ρεκόρ αυξάνοντας την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, μακριά από τις υποσχέσεις τους για μείωση των εκπομπών. Ο διευθύνων σύμβουλος της Exxon, Ντάρεν Γουντς, δήλωσε σε συνέδριο του κλάδου τον περασμένο μήνα ότι η εταιρεία του σχεδιάζει να διπλασιάσει την ποσότητα του πετρελαίου που παράγεται από τις σχιστολιθικές εκμεταλλεύσεις της στις ΗΠΑ μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια.  Ο Wael Sawan, διευθύνων σύμβουλος της Shell, δήλωσε ότι ο περιορισμός της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου θα ήταν “επικίνδυνος και ανεύθυνος“. “Η πραγματικότητα είναι ότι το σημερινό ενεργειακό σύστημα εξακολουθεί να χρειάζεται απεγνωσμένα πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Και πριν μπορέσουμε να το αφήσουμε, πρέπει να βεβαιωθούμε ότι έχουμε αναπτύξει τα ενεργειακά συστήματα του μέλλοντος – και δεν κινούμαστε ακόμη, συλλογικά ,με τον ρυθμό που [απαιτείται] για να συμβεί αυτό“.  Πράγματι!

Η COP28, η επόμενη σύνοδος κορυφής του ΟΗΕ για την υπερθέρμανση του πλανήτη, φιλοξενείται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), τα οποία διόρισαν ως πρόεδρο τον Σουλτάν αλ Τζαμπέρ!  Ο διορισμός ήταν “σκάνδαλο” και “τέλειο παράδειγμα σύγκρουσης συμφερόντων”, λέει ο Michael Bloss, Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων. “Είναι σαν να βάζεις την καπνοβιομηχανία υπεύθυνη για τον τερματισμό του καπνίσματος”.

Εν τω μεταξύ, η Ευρώπη και πολλά άλλα μέρη του βόρειου ημισφαιρίου τηγανίζονται. Και τα φτωχότερα μέρη του κόσμου, που ήδη βιώνουν μεγαλύτερη φτώχεια από το COVID και την εκτόξευση των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας, θα υποφέρουν ακόμη περισσότερο. Με πολλές περιοχές του πλανήτη να καθίστανται μη κατοικήσιμες για τον άνθρωπο, άλλα είδη έχουν ήδη εξαφανιστεί..

About Author