Του συνεργάτη μας Δημήτρη Κατσορίδα.
Το τυχαίο ή η μοίρα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις ταινίες του Γούντι Άλεν. Αυτό μπορείς κάποιος/-α να το διαπιστώσει και από τον τίτλο, της νέας του ταινίας, «Γυρίσματα της τύχης», με τη διαφορά ότι ο Γ. Άλεν αναφέρεται συνήθως στα προβλήματα των σχέσεων, όπως αυτό συμβαίνει μεταξύ του τριγώνου που είναι η ο Ζαν, η Φανί και ο Άλεν.
Η Φανί και ο Ζαν μοιάζουν σαν το τέλειο παντρεμένο ζευγάρι. Στην πραγματικότητα ο Ζαν, με ένα πολύ έντεχνο τρόπο, είναι απέναντί της ελεγκτικός και κτητικός, και το καλύπτει με μια ψευδή ευγένεια και με ένα πέπλο υπέρμετρης φροντίδας. Είναι ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας, με «ασαφή» δουλειά, που, όπως λέει, αυτό που κάνει είναι τους πλούσιους ακόμη πλουσιότερους. Βέβαια, οι κακές γλώσσες λένε ότι ο πρώην συνεργάτης του εξαφανίστηκε στο παρελθόν με μυστηριώδη τρόπο… Και κάπου εδώ εμφανίζεται ο Άλεν, ο οποίος συναντά απροσδόκητα την παλιά του συμμαθήτρια, την Φανί, στον δρόμο προς τη δουλειά της, σε ένα οίκο δημοπρασιών, με την οποία ήταν κρυφά ερωτευμένος όταν πηγαίνανε μαζί σχολείο. Θα αρχίσουν να βλέπονται συχνά και κρυφά, και θα αναπτύξουν μια έντονη ερωτική σχέση, που θα κινήσει τις υποψίες του άντρα της, τον οποίο η Φανί σκέφτεται να του το πει και να τον εγκαταλείψει. Όμως, εκείνος δεν είναι διατεθειμένος να αποδεχτεί αυτή την κατάσταση και να αποσυρθεί με ένα εύκολο τρόπο. Από εδώ και μετά τα πράγματα παίρνουν μια καταλυτική τροπή… με απροσδόκητο φινάλε…
Επί της ουσίας, το βασικό θέμα της ταινίας είναι η επίδραση του τυχαίου στις προσωπικές ιστορίες (ή ευρύτερα στην ιστορία). Βέβαια, επ’ αυτού έχω διαφορετική οπτική. Γνωρίζουμε ότι οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι λάτρευαν την θεότητα που ήταν αφιερωμένη στην τύχη, ενώ οι έννοιες της τύχης και της τυχαιότητας ήταν συνυφασμένες με αυτήν της μοίρας και άρα του μεταφυσικού. Αντί, λοιπόν, της έννοιας «τυχαίο», θα πρότεινα αυτή του «απρόσμενου». Διότι, άλλο το τυχαίο και άλλο το απρόσμενο, επειδή το πρώτο μπορεί να παραπέμπει και στην μοίρα, δηλαδή σε κάτι που είναι προδιαγεγραμμένο, ενώ το δεύτερο παραπέμπει σε κάτι που δεν το περιμένεις, το απρόβλεπτο, σε συνδυασμό με πολλούς ακόμη αναρίθμητους και αστάθμητους παράγοντες και συμπτώσεις, που συμβάλλουν σε αυτό (η ενδεχομενικότητα). Και, η επιτάχυνση ή επιβράδυνση, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τέτοιες «συμπτώσεις», που ανάμεσα τους υπάρχει και αυτή του χαρακτήρα ή της προσωπικότητας των ανθρώπων, που με τη σειρά τους μπορεί να συμβάλλουν θετικά ή αρνητικά σε μια διαδικασία.
Εν κατακλείδι, είναι όλα εκείνα τα μικρά, τα πολλές φορές ασήμαντα φαινομενικά, τα οποία εν τέλει μπορεί να αποδειχτούν καθοριστικά σε μια πορεία είτε προσωπική είτε κοινωνική (ή αλλιώς η μετατροπή της ποσότητας σε ποιότητα ή και το αντίθετο).
Όπως κι αν έχει, αξίζει να δούμε την καινούργια ταινία του Γούντι Άλεν, η οποία, όπως κάπου διάβασα, είναι μια γοητευτική, light εκδοχή, του «Match Point».
About Author
