Για τις αποβολές στα σχολεία

Μπάμπης Μπαλτάς

Του Μπάμπη Μπαλτά

Για τις αποβολές στα σχολεία

Το τι μας καθιστά προοδευτικούς/ες και τι συντηρητικούς/ες στα σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τα παιδιά, τα αναλυτικά προγράμματα, το χώρο, την εκπαιδευτική πολιτική, τους γονείς και την κοινότητα. Κυρίως αν για όλα αυτά έχουμε συνέλευση των παιδιών ή δημόσια σφαίρα τέτοια που να μας επιτρέπει να έχουμε στο σχολείο μια κοινή γνώμη που γίνεται σεβαστή. Ωστόσο, για να φτάσουμε στην κοινή γνώμη, χρειάζεται να είναι εμπεδωμένο το άρθρο 12 των δικαιωμάτων των παιδιών. Πολλοί εγκιβωτισμοί κι ακόμη περισσότεροι, αλλά εδώ χρειάζεται χάριν οικονομίας να κάνουμε κάποιες κωδικοποιήσεις.

Το παράδειγμα της Μέσης Εκπαίδευσης το χρησιμοποιούμε για να θέσουμε το θέμα των αποβολών στα σχολεία. Συντήρηση ή πρόοδος σημαίνει περισσότερες ή λιγότερες μέρες αποβολή, χρήσης ή αποφυγής της. Οι δυο τελευταίες κυβερνήσεις αύξησαν το όριο της αποβολής από το σχολείο στις πέντε ημέρες, ενώ η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση, όταν κυβερνούσε, σχεδόν έβαλε πλαφόν τις δυο ημέρες και μια σειρά από προϋποθέσεις για παραπάνω. Κι άλλες παραμέτρους έβαλε, αλλά δεν είναι της παρούσης. Το αίτημα όπως ακούγεται στους Συλλόγους Διδασκόντων και της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης είναι να έχουν αυτή τη δυνατότητα και οι δάσκαλοι/ ες. Να μην εκπλαγούμε λοιπόν αν γίνει εκπαιδευτική πολιτική κι αυτό το αίτημα που ακόμη είναι ανεπίσημο.

Πρόσφατα σε σχολείο του Ναυπλίου έχουμε αποβολή μαθητή που συνοδεύεται με την εξάντληση του ορίου απουσιών και την στασιμότητα στην ίδια τάξη γιατί έκανε χρήση τουαλέτας των καθηγητών. Η υποστήριξη στο πρόσωπο του μαθητή από γονείς και μια μαθήτρια του σχολείου είχε να κάνει με την φτωχή καταγωγή του, την ανάγκη να εργαστεί για να θρέψει κι άλλα στόματα, την ορφάνια, την κακοποίηση, την αδυναμία της μητέρας του αν χρησιμοποιήσει την ελληνική γλώσσα και την ορθολογική ανάγκη για χρήση χαρτιού. Το ρεπορτάζ της Διαλεκτής Αγγέλη είναι μοναδικό. («Εφ.Συν», 29/6/2023, σελ.16).

Θα μπορούσε να γελάσει κανείς για το χαρτί. Λέτε αυτό το χαρτί να είναι ο Γουτεμβέργιος του μέλλοντος, καθότι όλα είναι ή θα γίνουν ψηφιακά; Άλλα δεν μπορεί να γελάσει. Οι συνεδριάσεις του Συλλόγου Καθηγητών στα σχολεία ή ακόμη και οι αποφάσεις των διευθυντών/ντριων των σχολικών μονάδων, κάνουν ακόμη και χρήση της αστυνομίας προς αποφυγή τέτοιων συμβάντων. Όλα μοιάζουν να είναι νόμιμα. Τα παιδιά φωνασκούν διαμαρτυρόμενα, αλλά η αποβολή ή η απουσία, τα κάνει να μαζεύονται. Η ήττα ως συναίσθημα περιμένει τον εξεγερμένο.

Και θυμάμαι μετά απ’ όλα αυτά την Έλλη Αλεξίου που αφιέρωσε τη ζωή της στην κατάργηση των αποβολών. Ποιος/ποια θυμάται τη δασκάλα μας; Κι όμως δυο συμβάντα την συγκλόνισαν τόσο που θέλησε να γράψει ένα θεατρικό έργο να παίζεται στα σχολεία για να δείχνει την μιζέρια του Συλλόγου των Καθηγητών, έργο που το απαγόρευσε η Χούντα και τώρα η λογοκρισία της μνήμη μας ή κοινώς η λήθη. Το έργο τη; «Μια μέρα στο Γυμνάσιο» (1972). Η αφορμή; Δυο μαθητές, ο ένας στις μέρες του ’36 κι άλλος στις μέρες του ’60. Ο πρώτος μαθητής φώναξε «Ζήτω στον Πλαστήρα» – αλλά η πολιτική δεν μπορεί να είναι μέσα στο σχολείο και παρεμπιπτόντως το πιστεύουμε ακόμη και σήμερα – αποβλήθηκε κι αυτοκτόνησε. Ο δεύτερος είναι ο γιατρός μας ο Αλέξανδρος Καραγιώργης που του ζητήθηκε να γράψει μια έκθεση για τα «Δεκεμβριανά», αρνήθηκε λόγω του πάτερα του κι αποβλήθηκε απ’ όλα τα σχολεία της Αθήνας. Ενεπλάκη η βασίλισσα να πάει στο σχολείο του Κωνσταντίνου, αλλά τόσο ο γιος όσο και η μαμά του η Μαρία, αρνηθήκανε. Τέλειωσε το Γυμνάσιο στο Μενίδι ευτυχώς κι έγινε γιατρός.

Σήμερα θα έλεγα στα παιδιά του Ναυπλίου να παίξουν αυτό το έργο και να στήσουν καθρέπτες στο σχολείο για να το αλλάξουν. Να δούμε τους εαυτούς μας μέσα από την γραφή της Έλλης Αλεξίου. Και να μιλήσουμε όπως έκανε κι αυτή το 1958 για τα δικαιώματα του παιδιού που νομίζουμε ότι είναι καλά λόγια, ευχολόγια, εμπορεύματα κι ανώδυνες λέξεις. Αν οι λέξεις δεν σε ελευθερώνουν να νιώθεις ότι πετάς δεν είναι φτιαγμένες από ουρανό. Γι’ αυτό λέμε: «ΚΑΤΑΡΓΗΣΤΕ ΤΙΣ ΑΠΟΒΟΛΕΣ»!

Και κάτι τελευταίο και πιο προσωπικό. Επισκέφτηκα το σπίτι της Έλλης Αλεξίου στην Θεσπρωτέως 1, στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας της Αθήνας, στις αρχές του καλοκαιριού. Τοιχοκόλλησα ένα ποίημα του Γιάννη Ρίτσου για το πώς υποδεχόταν τους ανθρώπους η Έλλη.

Ποίημα του Γάννη Ρίτσου με τίτλο «Στην Έλλη Αλεξίου»:

Η Έλλη μέσα στα χαρτιά της κάτω από

τ’ άσπρα δέντρα της

με τι σπουργίτια μαθητούδια

κρητικόπουλα ελληνόπουλα

σπειρί σπειρί λέξη τη λέξη τα ταΐζει

δασκάλα και μαθήτρια

στη Σχολή του Μεγάλου Αγώνα

Εκείνη την μέρα συνάντησα τρεις δασκάλες και μοιραστήκαμε το πένθος για την απώλειά της. Μοίρασα πάλι το ποίημα. Μου είπαν με έκπληξη πως δεν ήξεραν πως έμενε εκεί, ενώ περνούσαν κάθε μέρα έξω από το σπίτι της. Μέσα μου ένιωσα πως πρέπει να ξαναμιλήσουμε για την Έλλη. Και σήμερα αυτό έκανα.

Μπάμπης Μπαλτάς, δάσκαλος,

μέλος του «Σκασιαρχείου» με «Τα θρανία της Άνοιξης»