Η Γάζα δεν είναι μια ανωμαλία. Είναι ένας καθρέφτης. Μια αντανάκλαση του κόσμου μας όπως είναι πραγματικά σήμερα. Και για πολλούς, μια προεπισκόπηση του τι πρόκειται να έρθει.
By Omar Aziz 28 Μαΐου, 2025
Φιλανθρωπικές οργανώσεις διανέμουν ζεστά γεύματα σε Παλαιστίνιους στην πόλη της Γάζας, οι οποίοι αγωνίζονται με την πείνα λόγω των επιθέσεων του Ισραήλ στη Γάζα και των κλειστών συνόρων, στις 28 Μαΐου 2025. Καθώς οι ανελέητες και καταστροφικές επιθέσεις του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας συνεχίζονται, οι ισραηλινές πολιτικές έχουν επιδεινώσει την ήδη σοβαρή ανθρωπιστική κρίση και τις συνθήκες λιμού στη Λωρίδα. (Φωτογραφία: Omar Ashtawy/apaimages)
“Πού στέκεστε στο ζήτημα του κακού;” Αυτή η ερώτηση αντηχεί στο μυαλό μου από τότε που πήρα συνέντευξη από την Παλαιστίνια συγγραφέα και επιζήσασα της Νάκμπα Δρ Ghada Karmi τον περασμένο Ιούνιο. Μου είπε ότι οι δικές της παιδικές εμπειρίες – η εθνοκάθαρση από την Ιερουσαλήμ το 1948 – σχεδόν μοιάζουν με “τίποτα” σε σύγκριση με αυτό που εκτυλίσσεται στη Γάζα σήμερα.
Αυτό το Σαββατοκύριακο, ξυπνήσαμε με την είδηση ότι το Ισραήλ αποτέφρωσε άλλους 33 Παλαιστίνιους -κυρίως παιδιά- που βρίσκονταν σε ένα σχολείο στην πόλη της Γάζας. Ένα βίντεο δείχνει ένα εξάχρονο παιδί, που ονομάζεται Ward (“λουλούδια” στα ελληνικά), να τρέχει απελπισμένο. Η μικρή της σιλουέτα χαράσσεται μπροστά στη μαινόμενη κόλαση που κατατρώει τον νυχτερινό ουρανό.
Μάθαμε επίσης ότι οι ισραηλινές δυνάμεις βομβάρδισαν το σπίτι της Παλαιστίνιας γιατρού Alaa al-Najjar ενώ εκείνη βρισκόταν στην εργασία της, σκοτώνοντας εννέα από τα παιδιά της και τραυματίζοντας τον σύζυγό της. Ένα παιδί επέζησε και κρατιέται στη ζωή στην εντατική.
Και λες και οι ενέργειες του Ισραήλ δεν θα μπορούσαν να γίνουν ακόμα πιο διεφθαρμένες, έρχεται η είδηση ότι οι ισραηλινές δυνάμεις σκότωσαν τουλάχιστον δέκα πεινασμένους Παλαιστίνιους που περίμεναν στην ουρά για βοήθεια στο νεοσύστατο, υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ, σημείο διανομής στα περίχωρα της Ράφα.
Η γενοκτονία έχει εισέλθει τώρα σε μια νέα, ακόμη πιο θανατηφόρα φάση, που ονομάστηκε “Επιχείρηση Τα Άρματα του Γεδεών” από το Ισραήλ. Κάθε μέρα φέρνει μια νέα μέτρηση: “30 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν πριν από το πρωινό”. “80 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν σήμερα”. “100 χθες”. Ο τυμπανοκρουσμός της εκστρατείας εξόντωσης του Ισραήλ συνεχίζει να επιταχύνεται.
Εν τω μεταξύ, κυκλοφορούν βίντεο με Ισραηλινούς να ανάβουν μπάρμπεκιου ακριβώς έξω από τη Γάζα. Η μυρωδιά του ψητού κρέατος στέλνεται σκόπιμα πάνω από έναν πεινασμένο πληθυσμό που ζει κάτω από αναγκαστική πείνα. Ισραηλινοί διαδηλωτές μπλοκάρουν φορτηγά με βοήθεια. Και ο κόσμος, ως επί το πλείστων, δεν κάνει τίποτα.
Ο Τραμπ διατηρεί τις κυρώσεις στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο επειδή τόλμησε να εκδιώξει τους ισραηλινούς εγκληματίες πολέμου. Τα δυτικά κράτη διατηρούν τη ροή όπλων και πληροφοριών και τους διπλωματικούς διαύλους ανοιχτούς. Η Γάζα παραμένει εγκλωβισμένη. Και έτσι πρέπει να αναρωτηθούμε: πού στεκόμαστε στο ζήτημα του κακού;
Αυτό δεν είναι πλέον ένα φιλοσοφικό ή ρητορικό ερώτημα. Είναι ενστικτώδες. Είναι επείγον. Και απαιτεί απάντηση – όχι μόνο από τις κυβερνήσεις μας, αλλά και από τον καθένα μας.
Αν η γενοκτονία -το έγκλημα των εγκλημάτων- δεν αποτελεί πλέον κόκκινη γραμμή, τότε δεν υπάρχουν πλέον κόκκινες γραμμές. Η ανθρωπότητα στο σύνολό της απειλείται. Είμαστε όλοι ευάλωτοι.
Πρέπει επιτέλους να εγκαταλείψουμε την ψευδαίσθηση ότι οι κυβερνήσεις θα προστατεύσουν τα κοινά ηθικά μας όρια. Αν δεν τραβήξουν εκείνοι τη γραμμή, πρέπει να το κάνουμε εμείς.
Η επίθεση του Ισραήλ είναι άνευ προηγουμένου
Αυτό που εξαπέλυσε το Ισραήλ στη Γάζα είναι πρωτοφανές τόσο σε κλίμακα όσο και σε αγριότητα. Η επίθεσή του χαρακτηρίζεται όχι μόνο από μια συστηματική εκστρατεία εξόντωσης που έχει ήδη σκοτώσει πάνω από 60.000 Παλαιστίνιους, αλλά και από μια επιτελεστική σκληρότητα τόσο θρασύτατη που οι ίδιοι οι στρατιώτες του καταγράφουν και μεταδίδουν τις θηριωδίες τους στον κόσμο. Ένα υπερήφανο θέαμα ηρωικών επιτευγμάτων -συντρίβοντας παιδικά παιχνίδια, εξαφανίζοντας ένα σπίτι με το πάτημα ενός κουμπιού και χοροπηδώντας με τα εσώρουχα των Παλαιστίνιων γυναικών. Η Γάζα έχει μετατραπεί σε σφαγείο, χιλιάδες Παλαιστίνιοι όμηροι εξακολουθούν να κρατούνται σε ισραηλινούς θαλάμους βασανιστηρίων και αυτοί που εκτελούν τα εγκλήματα φαίνεται να το απολαμβάνουν. Με τις ενέργειές του, το Ισραήλ έχει δηλώσει ότι δεν αδιαφορεί απλώς για την ιερότητα της ανθρώπινης ζωής – αλλά ότι είναι εχθρός της.
Κοιτάξτε την κλίμακα.
Πρόκειται για τον πιο επιταχυνόμενο λιμό στον κόσμο . Το υψηλότερο ποσοστό γυναικών και παιδιών που σκοτώθηκαν σε οποιαδήποτε καταγεγραμμένη σύγκρουση. Οι περισσότεροι δημοσιογράφοι , εργαζόμενοι σε οργανώσεις αρωγής , προσωπικό του ΟΗΕ , και γιατροί στοχοποιήθηκαν και δολοφονήθηκαν σκόπιμα. Η Γάζα έχει πλέον τον μεγαλύτερο κατά κεφαλήν πληθυσμό παιδιών με ακρωτηριασμούς οπουδήποτε στη Γη.
Πάνω από 70.000 τόνοι εκρηκτικών έπεσαν κατά τους πρώτους έξι μήνες – περισσότεροι από όσους έπεσαν στις πιο κατεστραμμένες πόλεις της Ευρώπης κατά τη διάρκεια και των έξι ετών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτό είναι το εκρηκτικό ισοδύναμο έξι πυρηνικών βομβών, που έπεσαν σε μια λωρίδα γης μικρότερη από το ανατολικό Λονδίνο. Ένα μέρος όπου ο μισός πληθυσμός είναι παιδιά. Και κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει.
Ωστόσο, το Ισραήλ επικαλείται “αυτοάμυνα”. Μια γελοία τραγελαφική μυθοπλασία μπροστά στην πιο τεκμηριωμένη γενοκτονία στον κόσμο.
Πρόσφατη δημοσκόπηση της Haaretz διαπίστωσε ότι το 82% των Ισραηλινών Εβραίων υποστηρίζει την εθνοκάθαρση της Γάζας. Και το 47% υποστηρίζει τη δολοφονία όλων των Παλαιστινίων στις πόλεις που κατέλαβαν οι ισραηλινές δυνάμεις. Η πραγματοποίηση της γενοκτονίας δεν αποτελεί περιθωριακή άποψη μιας πολιτικής ελίτ, αλλά κυρίαρχη, διαδεδομένη και δημοφιλής. Η σημερινή κατάσταση της ισραηλινής κοινωνίας είναι ο καρπός δεκαετιών ατιμωρησίας που παραχωρήθηκε απέναντι σε δεκαετίες αδιάκοπης βίας που ασκήθηκε εναντίον των Παλαιστινίων.
Ο σιωνισμός -που για πολύ καιρό ήταν προστατευμένος από την κριτική- έχει τώρα αποκαλυφθεί για να τον δει ο κόσμος. Δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια ιδεολογία εποίκων-αποικιοκρατών που αντιμετωπίζει τη ζωή των Παλαιστινίων ως πρόβλημα που πρέπει να εξαλειφθεί. Είτε οι Παλαιστίνιοι αντιστέκονται με όπλα είτε με χαμόγελα – είναι η ύπαρξή τους και μόνο που είναι ανυπόφορη.
Ακόμη και η μεγαλύτερη κλινική γονιμότητας της Γάζας βομβαρδίστηκε. 4.000 έμβρυα εξαφανίστηκαν με μία μόνο βολή. Στη λογική του Σιωνισμού, ακόμη και η δυνατότητα για ζωή των Παλαιστινίων αποτελεί απειλή που πρέπει να εξαλειφθεί.
Αυτό δεν θα μείνει στη Γάζα
Ο Κολομβιανός πρόεδρος Γκουστάβο Πέτρο είπε το καλύτερο στην COP28: “Αυτό που βλέπουμε στη Γάζα είναι μια πρόβα του μέλλοντος”.
Η Γάζα είναι ένα ζωντανό πείραμα. Ένα πεδίο δοκιμών. Και σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, ό,τι γυρίζει γύρω, γυρίζει πίσω, και μάλιστα γρήγορα.
Το μέλλον έφτασε και ο παγκόσμιος βορράς κοιμάται παρ’ όλο τον θόρυβο. Εδώ και δεκαετίες, οι Παλαιστίνιοι κοιτάζουν την κάννη του όπλου και την ψυχή του θηρίου.
Οι Παλαιστίνιοι -ιδιαίτερα στη Γάζα- βρίσκονται εδώ και καιρό στην πιο αιχμηρή, πιο ακραία άκρη της συσπείρωσης των δυνάμεων που κυριαρχούν στον κόσμο μας και απειλούν όλο και περισσότερο όλους μας.
Ένας από τους συνεργάτες μας, ο Omar Salah, περιέγραψε τη συνεχή παρουσία μη επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από τον καταυλισμό του στην Deir al-Balah. “Τη νύχτα είναι χειρότερα”, είπε. “Τετρακόπτερα αιωρούνται και βγάζουν φωτογραφίες. Μερικές φορές σε αναγκάζουν να βγεις από τη σκηνή σου. Μερικές φορές πυροβολούν. Μερικές φορές σκοτώνουν”.
Γνωρίζουμε ήδη ότι το Ισραήλ χρησιμοποιεί τους Παλαιστίνιους ως πειραματόζωα για τη δοκιμή νέων όπλων και επιτήρησης. Αυτές οι τεχνολογίες -που προωθούνται ως “δοκιμασμένες στη μάχη” – πωλούνται σε κυβερνήσεις και εταιρείες παγκοσμίως. Τα ίδια εργαλεία χρησιμοποιούνται στην εκτεταμένη παρακολούθηση αντιφρονούντων, δημοσιογράφων και πολιτών γενικότερα από τη Νέα Υόρκη έως το Νέο Δελχί.
Τώρα, η Γάζα είναι το πεδίο δοκιμών για τον πόλεμο με τεχνητή νοημοσύνη, σε αυτό που ονομάστηκε η πρώτη “γενοκτονία με τεχνητή νοημοσύνη”. Καθώς μη επανδρωμένα αεροσκάφη επιτηρούν τον ουρανό 24 ώρες το 24ωρο, το Ισραήλ καυχιέται για την επιτήρηση σε πραγματικό χρόνο ολόκληρου του αιχμάλωτου πληθυσμού και έχει παραδεχτεί ότι χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για να δημιουργήσει “λίστες θανάτου” Παλαιστινίων, με βάση δεδομένα όπως το σε ποιες ομάδες WhatsApp ανήκουν και πόσο συχνά άλλαξαν τα κινητά τους τηλέφωνα. Και τεχνολογικοί γίγαντες όπως η Microsoft, η Google και η Palantir παρέχουν περήφανα στον ισραηλινό στρατό κρίσιμες τεχνολογικές υπηρεσίες, ενώ αυτός πραγματοποιεί την επίθεσή του. Για αυτές τις εταιρείες τεχνολογίας, ο δρόμος προς την κυριαρχία της τεχνητής νοημοσύνης είναι στρωμένος με πτώματα -και οι Παλαιστίνιοι είναι το ιδανικό πεδίο δοκιμών.
Ένα σύστημα που επιβραβεύει τη βαρβαρότητα
Αυτό που συμβαίνει στη Γάζα δεν αποτελεί παρέκκλιση. Είναι η λογική κατάληξη ενός παγκόσμιου συστήματος που επί αιώνες επιβράβευε την άπληστη συσσώρευση πόρων, γης και εργασίας μέσω της απαλλοτρίωσης και της γενοκτονίας των ιθαγενών.
Πρόκειται για το ίδιο σύστημα που θεοποιεί τους δισεκατομμυριούχους που εκτοξεύουν ματαιόδοξους πυραύλους, ενώ ταυτόχρονα απομειώνει τις δημόσιες υπηρεσίες. Αυτό ανταμείβει τον εγωισμό και τιμωρεί την αλληλεγγύη. Το οποίο δίνει κίνητρα για μια εξαντλητική, υπερ-ατομικιστική νοοτροπία εις βάρος της συλλογικότητας.
Η οποία θεωρεί οτιδήποτε ευνοεί τη ζωή ως κόστος που πρέπει να περικοπεί ή να καταργηθεί, ή ακόμα καλύτερα, να ιδιωτικοποιηθεί με σκοπό το κέρδος.
Με την ακροδεξιά να αναβιώνει ελλείψει οργανωμένης αριστεράς, η πορεία είναι σαφής: υψηλότερα τείχη, περισσότερες φυλακές, βαθύτερη επιτήρηση, όλο και πιο στρατιωτικοποιημένη αστυνόμευση – και περισσότερες ζωές που θεωρούνται αναλώσιμες.
Η Γάζα δεν είναι μια ανωμαλία. Είναι ένας καθρέφτης. Μια αντανάκλαση του κόσμου μας όπως είναι πραγματικά σήμερα. Και για πολλούς, μια προεπισκόπηση του τι πρόκειται να έρθει.
Όπως μας είπε ο Dr. Sai Englert στο Palestine Deep Dive:
“Το παλαιστινιακό εθνικό κίνημα μας δίνει ένα εργαλείο για να μετασχηματίσουμε την ίδια μας την κοινωνία. Λέει: αγωνιστείτε για τον δημοκρατικό έλεγχο των θεσμών σας, των εταιρειών σας, των κυβερνήσεών σας. Μην κυβερνάστε από το κεφάλαιο. Κυβερνηθείτε από τα συλλογικά συμφέροντα”.
Αν το μέλλον πρόκειται να είναι πραγματικά δικό μας και όχι δικό τους, δηλαδή των εμπόρων όπλων, των μεγιστάνων των ορυκτών καυσίμων, των βαρόνων της τεχνολογίας ή των χρηματοδοτών του πολέμου, τότε πρέπει να το εκμεταλλευτούμε.
Σηκωθείτε
Ο Dr. Mohammed Ashraf, ένας Παλαιστίνιος χειρουργός στη Γάζα, έγινε viral κρατώντας το άκρο ενός παιδιού που έπρεπε να ακρωτηριάσει χωρίς αναισθησία – επειδή το Ισραήλ μπλόκαρε την ιατρική βοήθεια.
Τα λόγια του ήταν σκληρά: “Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι μια δοκιμασία. Αν η ανθρωπότητα αποτύχει σε αυτό το τεστ, δεν θα σταματήσει μόνο στη Γάζα”.
Αυτό δεν αφορά μόνο την Παλαιστίνη. Αφορά το μέλλον της ανθρωπότητας.
Και αυτή η στιγμή απαιτεί κάτι περισσότερο από hashtags, κάτι περισσότερο από οργή. Απαιτεί μια συλλογική απάντηση ανάλογη του εγκλήματος.
Οι Παλαιστίνιοι μας έδειξαν τι σημαίνει να αντιστέκεσαι ενάντια σε όλες τις αντιξοότητες. Έχουν εκθέσει τη βιαιότητα των παγκόσμιων συστημάτων μας και την ηθική χρεοκοπία των εξουσιαστών. Οφείλουμε στη Γάζα όχι μόνο αλληλεγγύη, αλλά και ουσιαστική δράση.
Αν ένα πλοίο βοήθειας μπορεί να σαλπάρει προς τη Γάζα -όπως το Conscience του Στόλου της Ελευθερίας πριν βομβαρδιστεί από ένα ισραηλινό μη επανδρωμένο αεροσκάφος- γιατί όχι χίλια;
Αν ένα ισραηλινό εργοστάσιο όπλων μπορεί να κλείσει στη Δύση με άμεση δράση, γιατί όχι όλα;
Αν εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές διαδηλώνουν στο Λονδίνο και σε όλο τον κόσμο – γιατί να μην κάνουν μόνιμες καταλήψεις;
Αν τα συνδικάτα δηλώνουν αλληλεγγύη, πού είναι οι εκτεταμένες απεργίες;
Η αναμέτρηση έρχεται – αλλά δεν μπορούμε να την περιμένουμε. Πρέπει να γίνουμε εμείς αυτή η αναμέτρηση.
Όπως μας υπενθυμίζει ο Παλαιστίνιος ακτιβιστής Μαχμούντ Χαλίλ, ο οποίος βρίσκεται πίσω από τα κάγκελα στις Ηνωμένες Πολιτείες, κρατούμενος επειδή διαμαρτυρήθηκε για τη γενοκτονία του Ισραήλ, η Γάζα δεν είναι βάρος. Το να συμπαρασταθείς στη Γάζα δεν είναι υποχρέωση να υπομείνεις, αλλά προνόμιο να διατηρήσεις. Αυτή τη στιγμή, το να συμπαρασταθείς αδιαμαρτύρητα στη Γάζα σημαίνει να σταθείς στο πλευρό της ανθρωπότητας – και να υπερασπιστείς το συλλογικό μας μέλλον.
Ένα μέλλον που δεν θα παραδοθεί. Αλλά πρέπει να κατακτηθεί από τα κάτω, με το χέρι, την καρδιά και τη θέληση, καθώς διεκδικούμε το δικαίωμά μας να αισθανόμαστε. Το δικαίωμά μας να έχουμε ενσυναίσθηση. Καθώς αντιστεκόμαστε στην έλλειψη αγάπης και διεκδικούμε το δικαίωμά μας στην πληρότητα της ζωής. Μέσω της αναστάτωσης. Μέσω της φαντασίας. Μέσω της άφοβης οργάνωσης.
Η Γάζα δεν πωλείται. Αν ο Τραμπ φαντάζεται τη Γάζα να μετατρέπεται σε πολυτελές παραλιακό ακίνητο, τότε εμείς πρέπει να τη φανταστούμε να αναβιώνει για τη ζωή των Παλαιστινίων.
Ας είμαστε άξιοι αυτής της στιγμής. Σε κάθε τομέα μας, ας ανεβάσουμε το ταβάνι. Στις αίθουσες διδασκαλίας, στις δικαστικές αίθουσες, στις αίθουσες συναυλιών και στους δρόμους, στα γήπεδα, στα εργοστάσια και στα γραφεία – πρέπει να κλιμακώσουμε για τη Γάζα. Πρέπει να δράσουμε.
Τώρα είναι η ώρα για μεγαλύτερη πρόκληση. Να ενωθούμε για να σταματήσουμε τη γενοκτονία και να υπερασπιστούμε τη Γάζα όπως ποτέ άλλοτε. Και στη συνέχεια να βοηθήσουμε συλλογικά στην ανοικοδόμηση της Γάζας και με αυτόν τον τρόπο να ανοικοδομήσουμε τους εαυτούς μας και τον κόσμο που βλέπουμε γύρω μας.
Όλοι οι δρόμοι οδηγούν τώρα στη Γάζα. Όλες οι συζητήσεις πέφτουν στις ακτές της. Όλα τα ηθικά ζητήματα λαμβάνουν χώρα στη δικαιοδοσία της.
Γιατί η Γάζα είναι τώρα η καρδιά του κόσμου. Πλήρως εκτεθειμένη, φλεγόμενη, αλλά ακόμα χτυπάει.
Εξέγερση!
About Author
