Κώστας Καλλωνιάτης 1.11.2024 Αναδημοσίευση από Efsyn
Σε λίγες μέρες η Νέα Αριστερά θα διεξαγάγει το ιδρυτικό και καταστατικό της συνέδριο. Οχι τυχαία, τις ίδιες μέρες επέλεξε και ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. να κάνει συνέδριο για επιλογή νέου προέδρου. Η παραλληλία των εξελίξεων αυτών δεν μπορεί, ωστόσο, να αποκρύψει τη μεγάλη διαφορά που χωρίζει προοπτικά τα δύο κόμματα. Διαφορά όση η μέρα με τη νύχτα αν σκεφτεί κανείς πως στη Νέα Αριστερά χτίζεται ένα καινούργιο κόμμα, ενώ στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. μάταια ελπίζεται να αποσοβηθεί η διάσπαση και κατάρρευσή του. Στη Νέα Αριστερά υπάρχει οργανωμένη πολιτική συζήτηση πάνω σε εισηγητικά κείμενα για το ιδεολογικό, πολιτικό και καταστατικό πλαίσιο λειτουργίας του κόμματος, ενώ στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. κυοφορείται μια μάχη μηχανισμών για τη χωρίς πολιτική βάση ανάδειξη του νέου αρχηγού.
Με τα δεδομένα αυτά, αξίζει να επικεντρωθούμε στην ουσία της πολιτικής συζήτησης και των διαφορετικών απόψεων και τάσεων που τείνουν να σχηματιστούν στη Νέα Αριστερά σχετικά με την πορεία πλεύσης του κόμματος. Δύο διαφορετικές πολιτικές κατευθύνσεις ξεχωρίζουν ώς τώρα και αφορούν τον τρόπο με τον οποίο οφείλει να πορευτεί το κόμμα για να ανταποκριθεί στα προβλήματα και τις ανάγκες της κοινωνίας.
Η πρώτη αντίληψη θεωρεί ότι το έλλειμμα γείωσης στην κοινωνία που κληρονομήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ της τελευταίας δεκαετίας μπορεί και πρέπει να καλυφθεί μόνο αν απαντηθεί άμεσα το επιτακτικό αίτημα ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας να απαλλαγεί από την κυβέρνηση της Ν.Δ. και την πολιτική της λιτότητας που ποικιλοτρόπως αυτή ασκεί. Για τον σκοπό αυτό θέτει ως προτεραιότητα και παράλληλα με την οικοδόμηση του κόμματος τη σφυρηλάτηση ενός μίνιμουμ κοινού προγράμματος με τις προοδευτικές δυνάμεις του τόπου, δηλαδή με ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., για τον σχηματισμό ενός είδους Λαϊκού Μετώπου α λα Γαλλία, ικανού να διώξει την κυβέρνηση της Δεξιάς και να ανακόψει την άνοδο της Ακροδεξιάς. Στο μέτωπο αυτό δεν διακρίνει οργανωμένες δυνάμεις από τα αριστερά (βλ. ΚΚΕ, ΜέΡΑ25, εξωκοινοβουλευτικές οργανώσεις) που να μπορούν να συμμετάσχουν και θεωρεί πως δεν χρειάζεται κάποια ουσιώδης αυτοκριτική για την κυβερνητική κυρίως περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. στην οποία μετείχαν ως υπουργοί αρκετά ηγετικά στελέχη της Νέας Αριστεράς. Επίσης, δεν θεωρεί στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 και εκτιμά ως αναγκαίο τον μνημονιακό συμβιβασμό που ακολούθησε.
Η δεύτερη οπτική εκτιμά ότι ο στρατηγικός στόχος του κόμματος, ο κοινωνικός μετασχηματισμός, δεν μπορεί να επιτευχθεί με βεβιασμένες κινήσεις από τα πάνω για τη σύμπηξη κοινού μετώπου με άλλα πολιτικά κόμματα αν προηγουμένως δεν καθοριστεί συγκεκριμένο προγραμματικό πλαίσιο και εάν δεν στρατευτεί έμπρακτα στην υπόθεση αυτή της κυβερνητικής αλλαγής η ίδια η κοινωνία. Γιατί διαφορετικά, χωρίς την ενεργό υποστήριξη των εργαζομένων και των κοινωνικών κινημάτων –όπως υπό την πίεσή τους προέκυψε ακριβώς το Λαϊκό Μέτωπο στη Γαλλία– θα καταλήξουμε στον κυβερνητισμό, μια απλή διαχείριση, σε περίπτωση εκλογικής επικράτησης, της καπιταλιστικής κρίσης και, εν τέλει, σε μια νέα διάψευση των κοινωνικών προσδοκιών και μια ήττα της Αριστεράς. Αυτό σημαίνει ότι πρώτος στόχος της Νέας Αριστεράς πρέπει να είναι η επανασύνδεση με την κοινωνία, προϋπόθεση της οποίας είναι η αποκατάσταση της χαμένης αξιοπιστίας της Αριστεράς. Δύο καθήκοντα απορρέουν ως αποτέλεσμα αυτής της λογικής.
Πρώτο, η στροφή προς τα αριστερά στον κόσμο των ανένταχτων και του μεγάλου «κόμματος» της αποχής με σοβαρή και λελογισμένη αυτοκριτική όλων των προηγούμενων 10-15 ετών, αναγνώριση της στρατηγικής ήττας του 2015 και του επώδυνου συμβιβασμού που ακολούθησε ως ορθολογικής (συγκριτικά με τις εναλλακτικές) επιλογής και με θετικό σε τελευταία ανάλυση ισοζύγιο στη διακυβέρνηση και ανάδειξη των αιτιών της αποτυχημένης αξιωματικής αντιπολίτευσης μετά το 2019. Δεύτερο, η προτεραιότητα στο χτίσιμο του νέου κόμματος με άνοιγμα στις δυνάμεις της μισθωτής εργασίας, των κινημάτων και όλων των καταπιεσμένων, αλλά και με ταυτόχρονο άνοιγμα του διαλόγου με όλους όσοι αντιλαμβάνονται την ανάγκη συνεργασιών, κοινών εκδηλώσεων και κινητοποιήσεων με στόχο την σύμπηξη κοινών μετώπων από τα κάτω.
Αξίζει να τονιστεί πως η δεύτερη αυτή αντίληψη της «Αριστερής Συμμαχίας» δεν περιφρονεί τις περίφημες «προοδευτικές δυνάμεις» και δεν πιστεύει σε οποιαδήποτε αυτοδυναμία. Εκτιμά, ωστόσο, πως οι σημερινοί συσχετισμοί δεν ευνοούν τον σχηματισμό Λαϊκού Μετώπου με πρόγραμμα ουσιαστικής αλλαγής και πως η Νέα Αριστερά για να μπορέσει να συμβάλει καταλυτικά στον σχηματισμό του πρέπει πρώτα να συνδράμει στο να κερδηθεί στον αγώνα η κοινωνική Αριστερά.
Πρόκειται για έναν πολύ ενδιαφέροντα και κρίσιμο προσυνεδριακό διάλογο που εν πολλοίς θα καθορίσει το πραγματικό ιδεολογικοπολιτικό πλαίσιο και την προοπτική του νέου κόμματος της Αριστεράς.